«Στο φετινό μάθημα της Ιστορίας μας διδαχτήκαμε τα γεγονότα της Μεγάλης Επανάστασης του 1821. Σ’ αυτήν την Οδύσσεια, οι Ελληνοθράκες άντεξαν βασανιστήρια, ξεριζωμούς, σφαγές για να μην απαρνηθούν Θρησκεία και Πατρίδα. Ωστόσο, διαπιστώσαμε πως από το ψηφιδωτό του Αγώνα απουσιάζει η Θράκη, ο τόπος μας. “Χάθηκε” στην Επίσημη Ιστορία».
Τα παραπάνω λόγια αποτελούν μέρος επιστολής, με αποδέκτρια την υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως, αλλά συντάκτη όχι κάποιον πολιτικό, αυτοδιοικητικό ή ιστορικό του τόπου. Συντάκτες της ιδιαίτερης αυτής επιστολής είναι οι μαθητές του Τμήματος ΣΤ2 του 10ου Δημοτικού Σχολείου Κομοτηνής, που καυτηριάζουν με ιστορικές αναφορές κι εμπεριστατωμένα την απουσία των Θρακών αγωνιστών –«του τόπου μας» όπως λένε- από την ιστορική καταγραφή των γεγονότων της επανάστασης του 1821. Η Θράκη απελευθερώθηκε 100 χρόνια μετά κι ενσωματώθηκε στο εθνικό κορμό, ωστόσο συχνά αποσιωπάται ή αναφέρεται επί τροχάδην από τα ιστορικά και μαθητικά βιβλία το πως ζούσαν οι Θρακιώτες και γενικότερα οι Βορειοελλαδίτες από το 1821 μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 1900.
Στην επιστολή τους οι μαθητές καταγράφουν την προσφορά επιφανών Θρακών στον απελευθερωτικό αγώνα, όπως η Δόμνα Βιζβίζη και ο επίσκοπος Μαρωνείας Κωνστάντιος Α’, ενώ ζητούν από το Υπουργείο Παιδείας να πράξει τα δέοντα, ώστε η επόμενη γενιά μαθητών να διδαχθεί όσα εκείνοι δεν βρίσκουν στα βιβλία τους.
Αναλυτικά η επιστολή των μαθητών:
«Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Στο φετινό μάθημα της Ιστορίας μας διδαχτήκαμε τα γεγονότα της Μεγάλης Επανάστασης του 1821. Σ’ αυτήν την Οδύσσεια, οι Ελληνοθράκες άντεξαν βασανιστήρια, ξεριζωμούς, σφαγές για να μην απαρνηθούν Θρησκεία και Πατρίδα.
Ωστόσο, διαπιστώσαμε πως από το ψηφιδωτό του Αγώνα απουσιάζει η Θράκη, ο τόπος μας. “Χάθηκε” στην Επίσημη Ιστορία. Όπως η Δόμνα Βισβίζη, η Κυρά των Θαλασσών, η δική μας Μπουμπουλίνα, που με το μπρίκι της Καλομοίρας, θυσίασε τα πάντα για τη Λευτεριά. Έσβησε φτωχή και λησμονημένη.
Πιστεύουμε, πως είναι καιρός να αποκτήσει, εκτός από την καρδιά μας, και μια θέση στην Ιστορία μας. Ξετυλίγοντας δε το κουβάρι της Ιστορίας μας, νιώθουμε απογοητευμένοι, καθώς η σημαντική συνεισφορά του Κλήρου στον Εθνικοαπλευθερωτικό Αγώνα υποβαθμίζεται. Πολλαπλός ο ρόλος των μοναστηριών: σωματική και πνευματική προετοιμασία πριν τη μεγάλη θυσία, θεραπευτήρια, κολυβογράμματα, καταφύγιο Χριστιανών, μπαρουταποθήκες, κρυψώνες αγωνιστών. Κάτι ανάλογο δεν υπήρχε πουθενά στη Δυτική Χριστιανοσύνη!
Ο Θράκας Επίσκοπος Μαρωνείας Κωνστάντιος Α’, μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, “ο δικός μας Μπουρλοτιέρης των Ψυχών”, με Θράκες και Θασίτες αγωνιστές, βοήθησε, ουσιαστικά, την Επανάσταση στη Μακεδονία, με επικεφαλής τον Εμμανουήλ Παπά.
Όπως, χαρακτηριστικά, απαντά ο καλόγερος Ησαΐας, της Μονής Οσίου Λουκά Σαλώνων, στον Όθωνα, όταν τον ρώτησε αν πολέμησε κι αυτός.
“Μεγαλειότατε, ούλοι πολεμήσαμε! Και πλούσιοι και φτωχοί! Και κληρικοί και λαϊκοί”. Για του λόγου το αληθές, έδειξε το σώμα του, χαρακωμένο από τις σπαθιές και τα τούρκικα βόλια, κάνοντας πράξη το “Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδας” του Αλέξανδρου Υψηλάντη, όταν διέβη τον Προύθο ποταμό.
Τέλος, παρακαλώ, επιτρέψτε τη γνώμη μας για το βιβλίο της Ιστορίας. Θα επιθυμούσαμε τα κείμενα να είναι γραμμένα σε γλώσσα πιο κατανοητή για την ηλικία μας. Επίσης, θα θέλαμε να μαθαίναμε περισσότερα για τους Πρωταγωνιστές της Επανάστασης και για τους Θεμελιωτές του Ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους.
Σας ευχαριστούμε για τον χρόνο σας.
Ελπίζουμε να εισακουστούν τα παράπονα των μικρών Ακριτών των βορειοανατολικών συνόρων μας».
Μόλις 5 σελίδες για Θράκη, Μ. Ασία, Πόντο
Ο «Χ» πήρε στα χέρια του το σχολικό εγχειρίδιο «Ιστορία ΣΤ’ Δημοτικού: Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου» σελίδων 242. Η Θράκη δεν είναι μεν εντελώς απούσα από το εγχειρίδιο, ωστόσο δεν φαίνεται πως γίνεται αναφορά γι’ αυτή στην Ενότητα Γ’ «η Ελληνική Επανάσταση 1821-1830», ενδεχομένως διότι οι συγγραφείς προέκριναν ως καλύτερη την χρονική παράθεση των γεγονότων.
Έτσι λοιπόν, οι αναφορές για το πως έζησαν οι Θράκες μία επιπλέον εκατονταετία στον τουρκικό και βουλγαρικό ζυγό περιορίζονται στην Ενότητα Δ’ – Η Ελλάδα στον 19ο αιώνα και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο «5. Η Θράκη, η Μικρά Ασία και ο Πόντος, ακμαία ελληνικά κέντρα». Μάλιστα, για τις τρεις αυτές σημαίνουσες περιοχές του ελληνισμού γίνεται μόλις μία επιδερμική αναφορά σε αδρές γραμμές και μόλις σε πέντε σελίδες, χωρίς οι μαθητές να μαθαίνουν για σημαίνουσες προσωπικότητες που έδρασαν στη Θράκη ή κατάγονται από αυτή με ρόλο στον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.
Στην εισαγωγή του κεφαλαίου αναφέρονται τα εξής: «με το πρωτόκολλο που υπέγραψαν στο Λονδίνο οι Μεγάλες Δυνάμεις το 1830 ρυθμίστηκε το ελληνικό ζήτημα και συγκροτήθηκε ανεξάρτητο ελληνικό κράτος. Το πρωτόκολλο του Λονδίνου όμως δεν ικανοποιούσε όλες τις προσδοκίες των Ελλήνων. Τα σύνορα του νέου κράτους ήταν περιορισμένος, αφήνοντας έξω από τα όριά του πολλούς ελληνικούς πληθυσμούς καθώς και σημαντικές πόλεις, όπου ανθούσε το ελληνικό εμπόριο. Ιδιαίτερα στη Θράκη, στα παράλια της Μικράς Ασίας, στον Πόντο αλλά και στην απομακρυσμένη Καππαδοκία ζούσαν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες, που ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί και μιλούσαν την ελληνική, την τουρκική ή την αρμενική γλώσσα».
Εντός του κεφαλαίου, γίνονται κυρίως οι παρακάτω αναφορές για την ιστορία της Θράκης: «Οι Έλληνες των αλύτρωτων περιοχών της Θράκης, της Μικράς Ασίας αλλά και του Πόντου, κυρίως αυτοί που κατοικούσαν στις μεγάλες πόλεις είχαν υποστεί το 1821 αρκετές διώξεις από τους Τούρκους. Σταδιακά όμως και ιδίως μετά το 1856 οι συνθήκες ζωής τους βελτιώθηκαν […]. Η Θράκη ήταν χωρισμένη σε δύο επαρχίες, της Κωνσταντινούπολης και της Αδριανούπολης, ενώ περιελάμβανε εδάφη έως την Κομοτηνή. Τους συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς της Θράκης αραίωναν οι αναγκαστικοί εξισλαμισμοί, οι μεταναστεύσεις εξαιτίας επιδημιών, στρατολογιών και πολέμων ή και οι εκβουλγαρισμοί κατοίκων, όπως στην Ανατολική Ρωμυλία. Παρόλες τις δυσκολίες όμως, η οικονομική δραστηριότητα των Ελλήνων ήταν τόσο αναπτυγμένη, ώστε γίνονταν εξαγωγές, πχ σιταριού ή καπνών της Ξάνθης».
Πηγή: xronos.gr
