Του Γρηγόρη Κλαδούχου
Μία κατάθεση για ένα γενναιόψυχο πέρασμα. Αυτό είναι το βιβλίο «Μιχάλης Χαραλαμπίδης» έκδοση από το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης (ΠΑΚΕΘΡΑ). Οι εκδότες σημειώνουν ότι «το βιβλίο συγκέντρωσε τα κείμενα που δημοσιεύτηκαν μετά την εκδημία του Μιχάλη Χαραλαμπίδη (Μ.Χ), έγινε με αγάπη για το πρόσωπο, το έργο, τον βίο και τη μνήμη του».
Ο Θεοφάνης Μαλκίδης, Δρ. Παντείου Πανεπιστημίου, αναλαμβάνει την περιεκτική συντομογραφία της διαδρομής του Μ. Χ. σε 62 σελίδες και σε τρία μέρη.
Στο κεφάλαιο «ένας ξεχωριστός ανθρώπινος και πολιτικός βίος» ανακαλύπτεις μια διαδρομή ενός προσώπου που κινήθηκε σε θεωρητικούς, πρακτικούς και συμβολικούς δρόμους, σε πορείες αλήθειας και απελευθέρωσης.
Στη συνέχεια, σε ευσύνοπτη καταγραφή παρουσιάζεται η εργογραφία του Μ. Χ., η οποία, όπως τονίζεται, αφορά την Ελληνικότητα και Οικουμενικότητα ενός ενεργού διανοούμενου. Ακολουθεί η παρουσίαση των βιβλίων του, με επαρκές ανάπτυγμα των θεματικών τους. Αποτέλεσμα να διαμορφώνεται μια συνεκτική εικόνα του πολύμορφου και πολυδιάστατου συγγραφικού του έργου.
Στο βιβλίο ακολουθούν οι επικήδειοι λόγοι, τα μηνύματα φορέων από την Ελλάδα και το εξωτερικό και ακολουθούν οι προσωπικές καταθέσεις, οι οποίες μιλούν για αυτόν. Το επίμετρο ανήκει στον Ναύαρχο ε. α. Χρήστο Λυμπέρη.
Το βιβλίο δεν είναι αποχαιρετισμός, ούτε έκφραση ανεπούλωτου τραύματος της απώλειας. Είναι η συνδήλωση μιας κοινότητας, ενός χώρου ιδεών, που δέχεται το γεγονός ως χαροποιό και δημιουργικό πένθος.
Μια ανατίμηση ευθύνης και προσωπικού χρέους πέρα από τα στεγανά όρια του θρήνου. Δεν έχουμε να κάνουμε με αγωνία αστέγων που υψώνουν φωτογραφίες, αλλά όπως βγαίνουν οι λαϊκές μελωδίες από τον πόνο των ανθρώπων και από το «doleo ergo sum» – στον πόνο μαθαίνω πως υπάρχω.
Είναι καταθέσεις διαφορετικών διαμορφωτικών βιωμάτων σε συνάντηση, συνάφεια, αναγνώριση με ένα επιβεβαιωμένο διανοητικό και πολιτικό έργο. Τόσες πολλές αναφορές προσώπων και θεσμικών και συλλογικών φορέων συμπληρώνουν την μεγάλη εικόνα ενός μεγάλου με φωτεινό πέρασμα και κληροδότημα.
Οι συμμετοχές συμπληρώνουν την ταυτότητα του εκλιπόντα που θέλησε να συγκριθεί με τις τοπικές, περιφερειακές και οικουμενικές ανάγκες. Ο Μ. Χ. κάλεσε σε μια οδοιπορία και ως αυθεντικός διανοούμενος έδωσε θεμελιώδη ελπίδα. Δεν έκανε χρήση του ποδοβολητού, των σημαιών, της τηλεκρατικής προμόσιον, των λόμπι και της κρατικής θαλπωρής. Οι αναφορές όλων σε αυτό το βιβλίο τον αναγνωρίζουν ως δημόσιο κήρυκα που θέτει σε κρίση όλους ακόμα και τους πιο άτολμους.
Το βιβλίο για τον εκδότη «προσδοκά (μεταξύ των άλλων) να είναι η αρχή για εκδόσεις, συζητήσεις, συνέδρια και πρωτοβουλίες, οι οποίες θα αναδείξουν την εξαιρετικής σημασίας δράση του».
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης το post mortem μέλλον του το ανέθεσε στην ελεύθερη, συνειδητή αξιοποίηση του έργου του. Με την πλουτοπαραγωγή του είπε: λάβετε, μάθετε, καλλιεργείστε την.
Αυτό το βιβλίο γνώσης και δηλώσεων συστοίχησης σε ένα παράδειγμα είναι πρωτοπαραγωγικό επιγέννημα.
