Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2024

Οι επίμονοι κτηνοτρόφοι του Έβρου

Με ένα άρθρο αφιερωμένο αυτή τη φορά στους κτηνοτρόφους του Έβρου «επιστρέφει» ο Γαστρονόμος μετά την τελευταία δημοσιογραφική και γαστρονομική εξόρμηση που έκανε στον ακριτικό Έβρο. Το άρθρο επιμελήθηκε με εξαιρετικό τρόπο η Βιβή Κωνσταντινίδου.


«O κάμπος του Έβρου, ιδιαίτερα η περιοχή ανάμεσα στο Διδυμότειχο και την Ορεστιάδα αλλά και στο Δέλτα του Έβρου, με τα άφθονα νερά τους, διάστικτος από τεράστιους νερόλακκους, ήταν γεμάτος με αμέτρητα κοπάδια βοοειδών που μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες αριθμούσαν αρκετές χιλιάδες ζώα. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’80, σχεδόν κάθε αυλή σπιτιού στον Έβρο είχε και λίγα βουβάλια, κυρίως για την οικιακή κατανάλωση αλλά και για εμπόριο. Λέγεται πως, μέχρι και τη δεκαετία του 1980, το 80% του βόειου κρέατος που έφτανε στην Αττική προερχόταν από τον Έβρο.

Εκεί, όπως και στην υπόλοιπη Θράκη, εκτρεφόταν η σπάνια αυτόχθων φυλή του Ελληνικού Νεροβούβαλου, ιδιαίτερα ανθεκτική σε ασθένειες, με κρέας πολύ ανώτερο του μοσχαρίσιου, σπουδαίου αρώματος και μεστής νοστιμιάς. Κάθε κομμάτι του βουβαλίσιου κρέατος είναι εκλεκτό, όπως για παράδειγμα το συκώτι, που, αν μαγειρευτεί σωστά, έχει βελούδινη υφή και ρωμαλέα γεύση. Οι μερακλήδες μάθαιναν αμέσως πότε θα σφαζόταν κάποιο βουβάλι, ακριβώς για να προλάβουν να προμηθευτούν το συκώτι. Εκλεκτά είναι και τα γαλακτοκομικά βουβαλίσια προϊόντα, από το γάλα και το βούτυρο μέχρι το τυρί και το καϊμάκι.

Και όμως, η εκτροφή των βουβαλιών, στον Έβρο τουλάχιστον, τείνει προς πλήρη εξαφάνιση. Οι λόγοι, πολλοί, με σημαντικότερο την αντικατάσταση της απαιτητικής κτηνοτροφίας με την πολύ πιο εύκολη ενασχόληση της καλλιέργειας καλαμποκιού. Χιλιάδες στρέμματα βοσκοτόπων αντικαταστάθηκαν με καλλιεργήσιμες εκτάσεις, επιδοτούμενες μάλιστα, ενώ από την τότε ΕΟΚ δόθηκε στους κτηνοτρόφους που θα αποφάσιζαν να ασχοληθούν με τη γεωργία ένα κίνητρο, σύμφωνα με το οποίο μετά τη σφαγή ενός βουβαλιού δεν επιτρεπόταν η αντικατάστασή του. Άλλοι από άγνοια, άλλοι επειδή προτίμησαν την καλλιέργεια του καλαμποκιού, υπέγραψαν τη σχετική σύμβαση, με αποτέλεσμα να μην ανανεώνονται τα κοπάδια τους. Το καλαμπόκι ρίζωσε (κυριολεκτικά και μεταφορικά) πολύ γρήγορα στον τόπο, μιας και η καλλιέργεια αυτή έχει μεγάλες απαιτήσεις σε νερό, άφθονο στην περιοχή, λόγω των ετήσιων πλημμυρών του Έβρου.

Το 1997, ο Ελληνικός Νεροβούβαλος εντάχθηκε σε κοινοτικά προγράμματα διατήρησης σπάνιων αυτόχθονων και υπό εξαφάνιση φυλών και η εκτροφή τους πήρε πάλι τα πάνω της, τόσο στη Θράκη όσο και στη Μακεδονία και στη Θεσσαλία. Σήμερα, σχεδόν το σύνολο των περίπου 3.000 βούβαλων εκτρέφεται στις Σέρρες, γύρω από την Κερκίνη, ενώ στον Έβρο μετρώνται σε λίγες δεκάδες. Η εκτροφή τους πλέον κρίνεται από τους κτηνοτρόφους οικονομικά ασύμφορη: ένα αρσενικό βουβαλάκι σφάζεται σε σχετικά μεγάλη ηλικία, που φτάνει τους 28-30 μήνες, σε σύγκριση με την ηλικία σφαγής ενός μοσχαριού, που δεν ξεπερνά τους 18 μήνες. Το κόστος διατροφής, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, έχει εκτοξευτεί, συμβάλλοντας με τη σειρά του στην εγκατάλειψη αυτού του τομέα της κτηνοτροφίας. «Ένα βουβάλι καταναλώνει τρεις φορές περισσότερη τροφή από ένα μοσχάρι», εξηγεί ο Χρήστος Βαφειάδης, ένας από τους τελευταίους κτηνοτρόφους βουβαλιών, με έδρα τις Φέρες».

Διαβάστε την συνέχεια στο Γαστρονόμο εδώ!

Πηγή: gastronomos.gr

Facebook
Twitter
WhatsApp
Email