Ευρωπαϊκή λύση, επαγρύπνηση εντός συνόρων με την εκπόνηση μιας σειράς στοχευμένων επιχειρησιακών σχεδίων αλλά και το …αυτί κολλημένο στην Άγκυρα και τις κατά καιρούς δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ερντογάν, που συνηθίζει να εργαλειοποιεί το προσφυγικό- μεταναστευτικό με βαρόμετρο την εκάστοτε συγκυρία, προτείνει, μιλώντας στο newscenter.gr, η αντιστράτηγος εν αποστρατεία, πρώην Γενική Επιθεωρήτρια Αστυνομίας Αλλοδαπών και Προστασίας Συνόρων Ζαχαρούλα Τσιριγώτη, ως λύση στη σκιά της νέας προσφυγικής- μεταναστευτικής κρίσης που πλανάται πάνω από την Ευρώπη μετά τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν.
Με τον επικεφαλής της Frontex Φαμπρίς Λεζερί να προειδοποιεί λίγα 24ωρα πριν ότι η υπηρεσία ετοιμάζεται για ένα πιθανό κύμα μαζικής εισροής Αφγανών αιτούντων άσυλο και μάλιστα όχι μόνο από τις παραδοσιακές αλλά και από νέες οδούς, το θερμόμετρο ανεβαίνει και το κυρίαρχο ερώτημα είναι …«και τώρα τι;».
«Οι εξελίξεις στο μεταναστευτικό- προσφυγικό είναι πάντα απρόβλεπτες και ραγδαίες και αναγκάζει τις κυβερνήσεις να τρέχουν πίσω απ’ αυτές. Δεν πρόκειται να σταματήσει ποτέ να μας απασχολεί, είτε είναι αίτια πολέμου, είτε κλιματικής αλλαγής ή οικονομικής φύσης. Για να το αντιμετωπίσουμε θα πρέπει να κάνουμε μια καλή διαχείριση ως κράτος», απαντά η κ. Τσιριγώτη.
Υπογραμμίζει δε ότι «με αντιμεταναστευτικές κορώνες και πολιτικές δεν αντιμετωπίζεις το πρόβλημα», αλλά χρειάζονται επιχειρησιακά σχέδια που να έχουν εκπονηθεί βάσει υποθετικών σεναρίων -από το πιο ήπιο ώς το πιο δύσκολο- ώστε η χώρα να είναι προετοιμασμένη για ενδεχόμενες προσφυγικές ροές.
Προειδοποιεί, μάλιστα, ότι αυτή τη φορά τα πράγματα δεν θα είναι όπως τον Μάρτιο του 2020, όταν το προφίλ όσων προσπαθούσαν να εισέλθουν στη χώρα ήταν κατά κόρον μεμονωμένοι άνδρες, αλλά αυτή τη φορά θα έχουμε να κάνουμε με οικογένειες και παιδιά.
«Με το να λέμε ότι είμαστε “η ασπίδα της Ευρώπης”, αυτό αυτομάτως κάνει τους Ευρωπαίους να λένε: “ασπίδα της Ευρώπης η Ελλάδα, δεν παίρνουμε κανέναν”», επισημαίνει, τονίζοντας ότι δεν κατανοεί πώς εννοεί η κυβέρνηση αυτό που λέει πως δεν θα ξαναγίνει η Ελλάδα πύλη εισόδου. «Αν υπάρξει μια μαζική είσοδος στη χώρα δεν νομίζω ότι θα μπορέσει να τη σταματήσει εύκολα κάποιος καθώς όταν ένας άνθρωπος είναι απελπισμένος κι έχει φύγει από βιαιότητες και πολέμους δεν τον σταματάς εύκολα», αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Τσιριγώτη.
«Ο Έβρος δεν σφραγίζει»
Με τις μνήμες του Μάρτη του 2020 νωπές ακόμη στο μυαλό πολλών εξαιτίας της έντασης και της διάρκειας της κρίσης, δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν πως ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν θα προσπαθήσει για άλλη μια φορά, κατά την προσφιλή του πρακτική, να εργαλειοποιήσει το προσφυγικό- μεταναστευτικό .
«Η Τουρκία εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό από τη δεκαετία του 2000. Δεν είναι κάτι χθεσινό ή σημερινό. Μας απασχολούσε, μας απασχολεί και θα μας απασχολεί», σχολιάζει η κ. Τσιριγώτη και εξηγεί πως ο Έβρος είναι μια περιοχή που δεν μπορεί να σφραγίσει εξαιτίας τόσο του μήκους των συνόρων όσο και της ιδιομορφίας της περιοχής.
«Ο Έβρος δεν υπάρχει περίπτωση ούτε μία στο εκατομμύριο να σφραγίσει, όπως εξαγγέλλουν τα στελέχη της κυβέρνησης. Ο Έβρος είναι για την αστυνομία 180χλμ, για τον στρατό 210. Ο φράχτης που υπήρχε ήταν 12,5χλμ, επεκτάθηκε τμηματικά -όχι ολόκληρος, σε συνέχεια- και έγινε συνολικά περίπου 40χλμ. Μέχρι το 180χλμ της αστυνομίας είναι άλλα 140χλμ… Είναι επίσης η ιδιομορφία του εδάφους τέτοια που ανάλογα με τη στάθμη του νερού δημιουργούνται ή χάνονται περάσματα», εξηγεί και συμπληρώνει πως «οι ροές είναι καθημερινές και υπάρχει μεγάλη πίεση, σύμφωνα τους εκπροσώπους των συνοριοφυλάκων».
«Να έχουμε ανοιχτά τ’ αυτιά στις δηλώσεις Ερντογάν»
Το 2015, σύμφωνα με την κ. Τσιριγώτη, οι είσοδοι που είχαμε στα νησιά, που ήταν μέχρι και 10.000 άτομα την ημέρα. «Ήταν κατά 85% οικογένειες από τη Συρία, ένα 10% είχαν προσφυγικό προφίλ, άρα φτάναμε στο 95% κι ένα 5% ήταν οικονομικοί μετανάστες. Η διαφορά σήμερα, έτσι όπως είναι η κατάσταση, είναι ότι βλέπουμε εισόδους στα νησιά από αφρικανικές χώρες περισσότερο, και από τον Έβρο βλέπουμε από ασιατικές», λέει η κ. Τσιριγώτη σκιαγραφώντας την κατάσταση στο προσφυγικό- μεταναστευτικό σήμερα.
Οι είσοδοι στη χώρα έχουν μειωθεί πάρα πολύ λόγω της πανδημίας, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της FRONTEX, αλλά η ίδια προειδοποιεί πως θα πρέπει ως χώρα να έχουμε τα ώτα στραμμένα προς την Άγκυρα. «Ο Ερντογάν έχει κάνει ανακοινώσεις διάφορες -και καλό είναι να έχουμε ανοιχτά τ’ αυτιά μας γιατί πάντα προκαθορίζει τι μέλλει γενέσθαι από τη δική του πλευρά- κι έχει πει ότι μόλις τελειώσει η πανδημία δεν θα τους κρατήσει (πρόσφυγες και μετανάστες) άλλο».
«Αναμενόμενο είναι», επισημαίνει η κ. Τσιριγώτη, «να περιμένουμε μια εκβιαστική συμπεριφορά με διεκδικήσεις, προς όφελός της. Διαφορετικά θα καταφύγει στην συνήθη πρακτική της, δηλαδή την εργαλειοποίηση του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος».
«Η λύση πρέπει να είναι ευρωπαϊκή»
Τι πρέπει, λοιπόν, να γίνει για να μην έχουμε αυξημένες ροές; «Όλα εξαρτώνται από τη συμπεριφορά των Ταλιμπάν στους Αφγανούς πολίτες. Υποτίθεται ότι ο δυτικός πολιτισμένος κόσμος θα πρέπει ν’ ασκήσει μια πίεση προς τους Ταλιμπάντόσο σε θεσμικό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο κι αν θα πρέπει να λάβει αυστηρά μέτρα, κυρώσεις δηλαδή, ίσως θα έπρεπε να το κάνει για να αποφευχθεί η οποιαδήποτε μαζική έξοδος από τη χώρα», λέει η κ. Τσιριγώτη κι εξηγεί πως πολλά εξαρτώνται και από τη στάση των ίδιων των Ταλιμπάν, αν δηλαδή θα επιτρέψουν κάτι τέτοιο. «Οι Ταλιμπάν είπαν ότι γι’ αυτούς όσοι φεύγουν από το Αφγανιστάν είναι οικονομικοί μετανάστες και προέτρεψαν τις χώρες να τους γυρίσουν πίσω. Ωστόσο δεν νομίζω ότι καμιά χώρα της ΕΕ, όπως είναι η κατάσταση στο Αφγανιστάν, θα έκανε κάτι τέτοιο».
Η λύση, σύμφωνα με την αντιστράτηγο ε.α. της ΕΛΑΣ, θα πρέπει ν’ αναζητηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η χώρα μας ν’ ασκήσει πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση. «Δεν πρέπει να είμαστε μόνοι μας ν’ αντιμετωπίσουμε τα οποιαδήποτε προσφυγικά ρεύματα. Θα πρέπει ως Ευρώπη ν’ αντιμετωπίσουμε το θέμα. Θα πρέπει να διεκδικήσουμε και την υποχρεωτική μετεγκατάσταση για τα κράτη- μέλη της ΕΕ. Επιτέλους να γίνει ο ευρωπαϊκός μηχανισμός επιστροφών που το ζητούσαμε από το 2016, να υπάρξει ένα ενιαίο σύστημα μηχανισμού εξέτασης ασύλου και βέβαια να υπάρχει ένας ενιαίος τρόπος υποδοχής», υπογραμμίζει η κ. Τσιριγώτη.
Δεν παραλείπει, μάλιστα, να τονίσει με εμφατικό τρόπο την απροθυμία και αμηχανία της ΕΕ για μια λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι χώρες της λεγόμενης «πρώτης γραμμής» του προσφυγικού- μεταναστευτικού, καθώς επίσης ότι η Γερμανία βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο και αυτό αποδυναμώνει τον καθοριστικό της ρόλο στη λήψη αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ.
«Το νέο σύμφωνο μετανάστευσης που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τη στιγμή που δεν έχει την υποχρεωτική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών- μελών και δεν έχει τον ίσο καταμερισμό βαρών, δηλαδή τη μετεγκατάσταση από τις χώρες υποδοχής προς τα κράτη- μέλη της ΕΕ, σημαίνει ότι καθιστά αυτόματα τις χώρες πρώτης γραμμής, τις χώρες υποδοχής δηλαδή, αυτομάτως σε χώρες εγκατάστασης. Αυτό επιθυμούσε από πάντα η ΕΕ, γι’ αυτό τη βλέπουμε αμήχανη και να μην λαμβάνει αποφάσεις προς όφελος των κρατών αυτών. Το να δώσεις μια χρηματική βοήθεια σε κράτη που αντιμετωπίζουν παράνομες εισόδους δεν αποσκοπεί σε τίποτα άλλο παρά να τους κρατήσει εκεί. Είτε αυτό το κράτος λέγεται Ελλάδα, είτε Κύπρος, είτε Ισπανία, είτε Μάλτα, είτε Ιταλία…», σχολιάζει χαρακτηριστικά η κ. Τσιριγώτη.
Συμπληρώνει ακόμη πως «η δε δημιουργία ασφαλών χώρων φιλοξενίας (camp) υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, σε όλες τις χώρες του δρόμου από το Αφγανιστάν μέχρι την Τουρκία, θα μείωνε δραστικά τον αριθμό των Αφγανών που θα θελήσουν να φτάσουν στην Ευρώπη» κι εκφράζει την ελπίδα «να μην μείνουμε για μια ακόμη φορά μόνοι μας για να αντιμετωπίσουμε ενδεχόμενες προσφυγικές ροές αλλά να υπάρξει μια δυναμική ανταπόκριση και υποστήριξη από την ΕΕ».
Πηγή: newscenter.gr
