Η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), Λουκία Σαράντη, ήταν περίπου 18 ετών, όταν η βιομηχανία ξύλου ΑΚΡΙΤΑΣ ΑΕ ιδρυόταν στην Αλεξανδρούπολη από τον πατέρα της. Θυμάται μέχρι σήμερα την ημέρα που εκείνος αποφάσισε πώς θα “βαφτίσει” την εταιρεία. Όπως λέει σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τότε όλος ο περίγυρός τους επέμενε ότι η επωνυμία της βιομηχανίας πρέπει να αναφέρεται στο προϊόν της -και άρα να εμπεριέχει τη λέξη “ξύλο”.
“Εκείνος όμως, επέμενε να ονομαστεί “Ακρίτας”, γιατί είναι εγκατεστημένη στον Έβρο. Ήθελε η επωνυμία της να είναι εμπνευσμένη από τον Διγενή Ακρίτα, γιατί πίστευε ότι η καλύτερη θωράκιση στα σύνορα, είναι η οικονομική θωράκιση” λέει και εξηγεί ότι παρότι ο πατέρας της, προηγουμένως εργολάβος δημοσίων έργων, δεν είχε κάποια σχέση με την περιοχή -ήταν Μικρασιάτης- ωστόσο την αγαπούσε πολύ και επένδυσε σημαντικά ίδια κεφάλαια, για να στήσει την εταιρεία “στα πόδια της”. Φέτος η ΑΚΡΙΤΑΣ, που έχει αποτελέσει σημαντικό “σχολείο” για τη Λουκία Σαράντη, θα γιορτάσει τα τεσσαρακοστά έκτα γενέθλιά της, ούσα η μοναδική ελληνική βιομηχανία παραγωγής μοριοσανίδας κι απασχολώντας πάνω από 250 εργαζομένους.
Η γυναίκα που βρίσκεται στο “τιμόνι” του ΣΒΕ γνωρίζει σε βάθος τα προβλήματα στην καθημερινή λειτουργία μιας βιομηχανίας, πρώτα από όλα επειδή έχει μεγαλώσει “μέσα” στην εταιρεία και στους κόλπους μιας οικογένειας επιχειρηματιών. “Είμαι στην εταιρεία από το 1985 και έχω περάσει από διάφορους ρόλους και στάδια. Ως εργαζόμενη πέρασα από το λογιστήριο, τις πωλήσεις, την οικονομική διεύθυνση και τελικά τη διοίκηση -είμαι πρόεδρος της εταιρείας από το 2009. Έχω επίσης περάσει πάρα πολλές ώρες στην παραγωγή, όχι ως εργαζόμενη, αλλά είτε ως παιδί που συνόδευα τον πατέρα μου -καθότι πολιτικός μηχανικός είχε μεγάλη αγάπη για τα μηχανήματα και την παραγωγή- είτε επειδή η ίδια ήθελα να παρακολουθήσω την παραγωγική διαδικασία, γιατί πιστεύω ότι πρέπει να γνωρίζεις πολύ καλά πώς παράγονται τα προϊόντα που διαθέτεις στην αγορά.
Το σημαντικό για εμένα δεν ήταν μόνο ότι “ζούσα την επιχείρηση”, αλλά ότι μεγάλωσα σε μια οικογένεια, όπου αφουγκραζόμουν κάθε μέρα τα προβλήματα της επιχειρηματικότητας και της βιομηχανίας. Μεγαλώνοντας σε μια οικογένεια επιχειρηματιών, παίρνεις καθημερινά μαθήματα για τις δυσκολίες, τις ανατροπές και την ευελιξία” λέει και προσθέτει ότι την πιο σημαντική συμβουλή για την επιχειρηματικότητα και τη ζωή την έχει λάβει από τον πατέρα της, ο οποίος της έλεγε συνέχεια να μην αφήνει για αύριο ό,τι μπορεί να κάνει σήμερα. “Αυτή συμβουλή ήταν για εμένα ο προπομπός του καλού time management (διαχείρισης χρόνου) στη ζωή μου. Μερικές φορές οι πιο απλές συμβουλές και συνταγές είναι εκείνες που σε κάνουν αποτελεσματικό” σημειώνει.
Αισθάνεται ποτέ “βαρύ” τον τίτλο της πρώτης γυναίκας που αναλαμβάνει τη θέση της προέδρου του ΣΒΕ στα 108 χρόνια της λειτουργίας του; “Δεν αισθάνομαι τον τίτλο αυτό βαρύ επειδή είμαι γυναίκα, αλλά επειδή νιώθω την ευθύνη της ηγεσίας σε έναν μεγάλο, ιστορικό και σοβαρό σύνδεσμο και θέλω να σταθώ επάξια. Ο ΣΒΕ είναι πλέον ένας πανελλήνιος σύνδεσμος και ο μοναδικός κοινωνικός εταίρος, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Αυτό που φιλοδοξούμε, μετά τις πολύ γόνιμες ημέρες του συνδέσμου τα τελευταία χρόνια, είναι να γίνει ακόμα μεγαλύτερος, πιο παρεμβατικός και πιο χρήσιμος για τα μέλη του και την κοινωνία. Ως προς το φύλο τώρα, νομίζω πως έχει πλέον ωριμάσει στην ελληνική κοινωνία η συνειδητοποίηση ότι οι γυναίκες μπορούν να αναλαμβάνουν τέτοιους ρόλους. Έχουμε γυναίκα Πρόεδρο της Δημοκρατίας και γυναίκες επικεφαλής στην Ένωση Εφοπλιστών και το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών. Οι γυναίκες σε τέτοιες θέσεις δημιουργούμε πρότυπα και υπάρχει ένας συμβολισμός που εκπέμπει μηνύματα. Αν υπάρχει ένα χαρακτηριστικό του φύλου μας που ξεχωρίζω είναι πως οι γυναίκες είμαστε συνήθως ικανές να κάνουμε πολλά πράγματα ταυτόχρονα και να συνδυάζουμε ρόλους και αυτό πάντα βοηθά την επιχειρηματικότητα, γιατί δημιουργεί ευελιξία. Πιστεύω όμως ότι η αποτελεσματικότητα στη διοίκηση είναι και θέμα συνύπαρξης των δύο φύλων” σημειώνει.
Καταστροφική για τη βιομηχανία τυχόν παρατεταμένη ακυβερνησία
Η κα Σαράντη προσθέτει ότι η επικείμενη εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου “θέλει πολλή προσοχή”. “Όλα δείχνουν ότι θα πάμε σε δεύτερο γύρο. Προσοχή, μην τυχόν πάμε και σε κάποια μορφή ακυβερνησίας. Γιατί, χωρίς να θέλω να είμαι έντονη, μια παρατεταμένη ακυβερνησία μπορεί να διαλύσει την ελληνική βιομηχανία” εκτιμά και προσθέτει πως και η έλλειψη συνέχειας στην πολιτική είναι τεράστιο πρόβλημα. “Υπάρχουν κράτη, όπου η ηγεσία στα κρίσιμα υπουργεία αλλάζει ανά δεκαετίες και οι γενικοί γραμματείς δεν αλλάζουν μετά τις εκλογές. Το γεγονός ότι κάθε φορά που έχουμε νέα κυβέρνηση αλλάζουν όλα, αποτελεί πολύ μεγάλο πρόβλημα όχι μόνο για τις επιχειρήσεις, αλλά και για την κοινωνία. Θα έπρεπε να δεσμευτούν όλοι πως ό,τι συμφωνηθεί τώρα θα μείνει όπως είναι και όποιος έρθει στη συνέχεια, θα συνεχίσει να το εφαρμόζει. Τα προβλήματα στην Ελλάδα είναι διαχρονικά και δεν μπορούν να λυθούν πολύ γρήγορα, οπότε είναι απόλυτα βασικό να υπάρχει συνέχεια. Η χώρα ταλανίζεται τρομερά από την έλλειψή της” υπογραμμίζει.
Κοσμογονία στην Αλεξανδρούπολη, αλλά λείπουν οι εργαζόμενοι, ενίοτε …το Ιντερνετ και συχνά τα μηχανουργεία
Η βιομηχανία της οποίας ηγείται, εδρεύει στον Έβρο. Πώς βλέπει να εξελίσσεται ο ρόλος του Έβρου στη γεωπολιτική σκακιέρα και τι μπορεί να σηματοδοτήσουν αυτές οι εξελίξεις για τις επιχειρήσεις της περιοχής; “Έχουμε την τύχη η περιοχή να αποκτά γεωστρατηγικά ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αυτό σημαίνει ότι αμέσως ξεκινάνε πολύ μεγάλες επενδύσεις. Καταρχάς το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και η αναβάθμισή του, που είναι απολύτως αναγκαία. Στην ουσία θα πρέπει να μιλάμε για τη δημιουργία καινούργιου λιμανιού. Όλα δείχνουν ότι θα συντελεστεί κοσμογονία στην περιοχή. Οι ενεργειακές επενδύσεις στην Αλεξανδρούπολη και την Κομοτηνή είναι πάρα πολύ σημαντικές και όλα αυτά μαζί είναι για την περιοχή ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα, γιατί πολλά χρόνια τώρα προσπαθούμε μάταια να φτιάξουμε τις απόλυτα αναγκαίες για την περιοχή υποδομές: λιμάνι, κάθετους άξονες, σιδηρόδρομο, δίκτυα. Σταδιακά, με αφορμή τις μεγάλες επενδύσεις, πιστεύω πως θα δούμε τις υποδομές να αναβαθμίζονται, γιατί χωρίς υποδομές, δεν υπάρχουν μεγάλες επενδύσεις” σημειώνει.
Αναφερόμενη στο θέμα της ανεπάρκειας και της παλαιότητας των δικτύων λέει ότι, κατά τις βροχερές ημέρες, σε πολλές περιοχές στην Αλεξανδρούπολη, δεν υπάρχει Ίντερνετ λόγω του απαρχαιωμένου δικτύου, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη λειτουργία μιας αυτοματοποιημένης βιομηχανίας συνεχούς παραγωγικής ροής. Την ίδια ώρα, οι βιομηχανίες επενδύουν στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, π.χ., στα φωτοβολταϊκά, αλλά δεν μπορούν να τις συνδέσουν στο δίκτυο, με αποτέλεσμα να μένουν ανενεργές ενεργειακές υποδομές, για τις οποίες έχουν πληρώσει!
Προσθέτει πως η αναβάθμιση των υποδομών και η πραγματοποίηση επενδύσεων στην περιοχή θα έχει ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο και στην κοινωνία, με τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και τη συγκράτηση του πληθυσμού. “Σήμερα δεν βρίσκουμε προσωπικό και δεν μιλάω μόνο για εξειδικευμένους εργαζόμενους. Δεν βρίσκουμε γενικά προσωπικό, γιατί δεν υπάρχει κόσμος. Και το θέμα δεν είναι μόνο οι άνθρωποι, αλλά και οι δορυφορικές δραστηριότητες των βιομηχανιών. Οι βιομηχανίες συχνότατα χρειάζεται να κάνουν outsourcing (ανάθεση εργασιών σε τρίτους) κι αυτό δεν είναι εφικτό, γιατί όσο απομονώνεται η περιοχή και μειώνεται ο αριθμός των βιομηχανιών, κλείνουν επιχειρήσεις-δορυφόροι, όπως μηχανουργεία. Ετσι, πολλές φορές αναγκαζόμαστε να κάνουμε μόνοι μας πενταπλάσια πράγματα από ό,τι μια βιομηχανία στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη. Οι επιχειρήσεις γενικά στην ελληνική περιφέρεια, ξεκινούν από μια γραμμή εκκίνησης πιο πίσω από όσες εδρεύουν κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα και αυτό δεν είναι θέμα μόνο οικονομικό, αλλά και κοινωνικό” επισημαίνει. Σημειώνει ότι τα μέτρα που παλαιότερα ελήφθησαν για τη στήριξη της περιοχής, δεν βλάστησαν. Ο καινούργιος αναπτυξιακός, λέει, παρουσιάζει ενδιαφέρον και τα γενικότερα νέα μέτρα που έχουν ληφθεί από την κυβέρνηση -όπως τα διακομματικά συμβούλια για τη βιομηχανία και τη Θράκη- είναι μεν στη σωστή κατεύθυνση, αλλά είναι ακόμα νωρίς για να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά τους.
Οι ελληνικές βιομηχανίες είναι έτοιμες να συμβάλουν στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας
Έτοιμες να συμβάλλουν στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας την επόμενη ημέρα του πολέμου είναι οι ελληνικές βιομηχανίες σύμφωνα με την κα Σαράντη, με τις κατασκευές, τα δομικά υλικά, τα τρόφιμα και μετέπειτα και άλλα προϊόντα και υπηρεσίες να είναι αυτά που εκτιμάται ότι θα έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση, όχι μόνο για τις ελληνικές εταιρείες, αλλά γενικά για τις ευρωπαϊκές. “Στο στάδιο της ανοικοδόμησης, θα γίνουν κάποιες επενδύσεις και ήδη έχουν αρχίσει να ακούγονται πράγματα, κυρίως σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αναμένουμε όλοι την επόμενη ημέρα και είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε, να στηρίξουμε και ταυτόχρονα να βοηθηθούμε από την ανοικοδόμηση που θα γίνει. Το ουκρανικό κράτος θα ξαναχτιστεί από την αρχή και θα χρειαστεί αγαθά και υπηρεσίες” υπογραμμίζει και προσθέτει ότι “έχουμε χρέος να στηρίξουμε και τον ουκρανικό λαό”.
Η ενεργειακή κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία ήταν το κερασάκι στην τούρτα των δυσχερειών για τις ελληνικές επιχειρήσεις, ξεκινώντας από τη δημοσιονομική κρίση του 2009 και προχωρώντας στην πανδημία. “Χαρακτηρίζω την ανθεκτικότητα των ελληνικών βιομηχανιών ως μικρό θαύμα και τις επιχειρήσεις που άντεξαν ως μικρούς ήρωες. Βάσει μεγέθους, στην καρδιά των περισσότερων ελληνικών βιομηχανιών βρίσκονται οικογένειες και οι οικογένειες ήταν που τις στήριξαν όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια, σε συνεργασία πάντα με τους εργαζόμενους. Οι βιομηχανίες αντέξανε, εκτός ορισμένων εξαιρέσεων. Υπάρχει μάλιστα ένας καλός ρυθμός επενδύσεων κι από ό,τι φαίνεται σχεδιάζονται περισσότερες.
Ο αναπτυξιακός νόμος, το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ, βοηθούν να αναχαιτιστούν οι δυσκολίες. Σε αντίθεση με ό,τι ακούγεται, το Ταμείο Ανάκαμψης δεν απευθύνεται μόνο σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις, μπορούν να υπαχθούν και μικρότερες. Μερικά κριτήρια δημιουργούν βέβαια θέμα, όπως ο όρος “προβληματική”, που αφορά την αναλογία ίδιων κεφαλαίων προς ξένα και λαμβάνει υπόψη και την παρελθούσα εικόνα εταιρείας. Εξαιτίας αυτού του όρου, έχουμε εταιρείες που σήμερα παράγουν, λειτουργούν, πληρώνουν φόρους, αλλά δεν μπορούν να επωφεληθούν επειδή ο λόγος ίδιων κεφαλαίων προς ξένα είναι τέτοιος, που δεν τους επιτρέπει να απαλλαγούν από τον όρο “προβληματική”. Αυτό είναι κάτι που αφορά την ΕΕ, συζητήσαμε το θέμα με τους αρμόδιους υπουργούς, χρειάζεται να προσπαθήσουμε σε επίπεδο ΕΕ να αρθεί, ώστε να επωφεληθούν περισσότερες επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα “Ελλάδα 2.0″ πάντως, είναι πολύ στοχευμένο και αυτό βοηθά και τις μικρές επιχειρήσεις να χρηματοδοτήσουν παρεμβάσεις ψηφιακού μετασχηματισμού, πράσινης ανάπτυξης, ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού κτλ” εκτιμά. Τα χρηματοδοτικά αυτά εργαλεία μπορούν να βοηθήσουν και στην τόνωση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων, την οποία χαρακτηρίζει ως το πιο σημαντικό πράγμα, όχι μόνο για την οικονομία και την επιχειρηματικότητα, αλλά και για την κοινωνία.
Κατά την κα Σαράντη, τα τρία κυρίαρχα προβλήματα της ελληνικής βιομηχανίας σήμερα είναι: πρώτον, το θέμα του ανθρώπινου δυναμικού. Εξακολουθεί να υφίσταται το παράδοξο της υψηλής ανεργίας μεταξύ των νέων και της ταυτόχρονης έλλειψης εργατικού δυναμικού στις εταιρείες και τη βιομηχανία, λόγω της χαλαρής σύνδεσης της εκπαίδευσης με την παραγωγή. “Κάνουμε πολλά πράγματα με προγράμματα, ΛΑΕΚ, συνεργασίες με φορείς και πανεπιστήμια, δράσεις για upskilling και reskilling, αλλά κινούμαστε αργά, η ζήτηση παραμένει μεγαλύτερη από την προσφορά” λέει. Δεύτερον, το πρόβλημα με τα επιτόκια που έχουν πάρει ανιούσα και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, “θα μας απασχολήσει πάρα πολύ από εδώ και πέρα”. Και τρίτον, το ενεργειακό, για το οποίο ο κίνδυνος δεν έχει ξεπεραστεί. “Η Ελλάδα καλώς προσπαθεί να δημιουργήσει αυτάρκεια στην ενεργειακή τροφοδοσία, αλλά για το 2023 το πρόβλημα δεν θα λυθεί, ενώ ταυτόχρονα ανά πάσα στιγμή καραδοκεί μια νέα κρίση” σημειώνει. Ως διαχρονικό πρόβλημα αναφέρει την αργή απονομή της δικαιοσύνης: “Δεν είναι δυνατόν να χρειάζονται κατά μέσο όρο 15 χρόνια για μια απλή αστική διαφορά. Το θέμα αυτό χρειάζεται να τεθεί ψηλά στις προτεραιότητες του κράτους, γιατί αν δεν λυθεί ούτε νέες επενδύσεις θα έρθουν, ούτε οι ήδη υπάρχουσες θα προχωρήσουν” καταλήγει.
Πηγή: ΑΜΠΕ
