Με αφορμή την 15η Φεβρουαρίου, ας μιλήσουμε για τα νούμερα του παιδικού καρκίνου που οφείλουμε να ξέρουμε. Γιατί οι μικροί ήρωες μας έχουν ανάγκη
Κάθε τρία λεπτά, ένα παιδί στον κόσμο διαγιγνώσκεται με καρκίνο. Σε ετήσια κλίμακα, περίπου 400.000 παιδιά και έφηβοι ηλικίας μέχρι 19 ετών εμφανίζουν καρκίνο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Το 80% των παιδιών με καρκίνο θεραπεύεται, εάν ζει σε χώρες υψηλού εισοδήματος. Το ποσοστό, όμως, μειώνεται στο 30% στις υποανάπτυκτες χώρες. Εκεί, παιδιά χάνονται εξαιτίας της έλλειψης διάγνωσης, της λανθασμένης διάγνωσης ή της καθυστερημένης διάγνωσης. Παιδιά χάνονται λόγω των εμποδίων πρόσβασης στη φροντίδα, της εγκατάλειψης της θεραπείας, του θανάτου από τοξικότητα και της υποτροπής.
Ο παιδικός καρκίνος δεν μπορεί να προληφθεί. Δεν σχετίζεται με τον τρόπο ζωής ενός παιδιού, δεν συνδέεται πάντα με την κληρονομικότητα (τα δεδομένα δείχνουν ότι περίπου το 10% όλων των παιδιών με καρκίνο έχουν προδιάθεση λόγω γενετικών παραγόντων). Γι’ αυτό και η πιο αποτελεσματική στρατηγική για την αντιμετώπισή του και τη βελτίωση των αποτελεσμάτων, είναι να δοθεί έμφαση στην έγκαιρη, σωστή διάγνωση, ακολουθούμενη από αποτελεσματική, τεκμηριωμένη θεραπεία με προσαρμοσμένη υποστηρικτική φροντίδα.
Οι πιο συνηθισμένοι τύποι παιδικών καρκίνων είναι η λευχαιμία, ο καρκίνος στον εγκέφαλο, τα λεμφώματα και οι συμπαγείς όγκοι, όπως το νευροβλάστωμα και οι όγκοι του Wilms. Ο παιδικός καρκίνος συνδέεται από μια σειρά από προειδοποιητικά συμπτώματα, όπως πυρετός, σοβαροί και επίμονοι πονοκέφαλοι, πόνος στα οστά και απώλεια βάρους. Όταν, όμως, εντοπίζεται εγκαίρως, είναι πιθανότερο ένα παιδί να ζήσει. Είναι πιθανότερο ένα παιδί να βιώσει λιγότερο πόνο.
Κάθε μέρα, ένα παιδί διαγιγνώσκεται με καρκίνο στην Ελλάδα
Με βάσει τα στοιχεία, στην Ελλάδα το 2020 ο ετήσιος αριθμός νέων περιστατικών καρκίνου σε παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών ήταν 16 ανά 100.000 άτομα, τιμή υψηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ (15 ανά 100.000 άτομα). Οι λευχαιμίες, οι καρκίνοι εγκεφάλου-κεντρικού νευρικού συστήματος, τα μη-Hodgkin λεμφώματα, οι νεφρικοί όγκοι, αποτέλεσαν τους συχνότερους τύπους παιδικών καρκίνων στη χώρα μας. Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικής Αιματολογίας-Ογκολογίας (ΕΕΠΑΟ), κάθε μέρα ένα παιδί στη χώρα μας διαγιγνώσκεται με καρκίνο. Ωστόσο, όπως σημειώνεται, σχεδόν 4 στα 5 παιδιά μπορούν να επιτύχουν πλήρη ίαση υπό την προϋπόθεση έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας. Υπάρχουν νεοπλασίες στις οποίες τα ποσοστά ίασης υπερβαίνουν το 90%, αλλά και ορισμένες που υπολείπονται σημαντικά.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να είμαστε δίπλα σε αυτά τα παιδιά (επιστημονική και μη κοινότητα), με κάθε τρόπο. Κι αυτό, το κάνει εδώ και 35 χρόνια το Σωματείο «ΕΛΠΙΔΑ». Η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, υπεύθυνη θεμάτων υγείας του Σωματείου «ΕΛΠΙΔΑ» και Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, αναφέρθηκε στην προσφορά του «ΕΛΠΙΔΑ» στον αγώνα κατά του Παιδικού Καρκίνου, με αφορμή την 15η Φεβρουαρίου που έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου. Από τα πιο σημαντικά σημεία του έργου του Σωματείου είναι η δημιουργία και η σταθερή, διαχρονική υποστήριξη της πρώτης αμιγώς παιδιατρικής μονάδας μυελού των οστών στη χώρας μας.
Παράλληλα, ολοκλήρωσε τον σχεδιασμό και την κατασκευή της «Ογκολογικής Μονάδας Παίδων- Μαριάννα Β.Βαρδινογιάννη», μιας υπερσύγχρονης υποδομής, που μπορεί να συγκριθεί με τα πρότυπα του εξωτερικού. Χρηματοδοτεί και κάνει δωρεές πλειάδων ιατρικών μηχανημάτων προηγμένης τεχνολογίας, στοχεύοντας στη δημιουργία ενός Κέντρου Αριστείας για τους μικρούς ήρωες. Επί πρόσθετα, το Σωματείο «ΕΛΠΙΔΑ» δημιούργησε έναν Ξενώνα κοντά στο Νοσοκομείο Παίδων στο Γουδί, που στόχος του είναι να βοηθήσει ολιστικά τις οικογένειες που βρίσκονται μακριά από το σπίτι τους για την θεραπεία και την ανάρρωση των παιδιών που πάσχουν από καρκίνο. Φιλοξενεί, επίσης, παιδιά από άλλες, κυρίως γειτονικές χώρες, ενώ είχε συμμετάσχει στην προσπάθεια που έγινε για να έρθουν νοσούντα παιδιά από την Ουκρανία. Τέλος, να σημειωθεί πως ο Σύλλογος «ΕΛΠΙΔΑ» βρίσκεται δίπλα στους επιστήμονες που ασχολούνται με τις παιδιατρικές νεοπλασίες, καλύπτοντας τις ανάγκες τους για δια βίου εκπαίδευση, ενώ αποτελεί τον αρωγό τους στις διεθνείς συνεργασίες τους.
Η παγκόσμια πρωτοβουλία του ΠΟΥ
Οι ανισότητες για την αντιμετώπιση του παιδικού καρκίνου, είναι ακόμα μία θλιβερή πραγματικότητα. Η οποία, όμως, μπορεί να αντιμετωπιστεί. Πριν λίγες μέρες, ο ΠΟΥ ξεκίνησε ένα νέο πρόγραμμα για την παροχή δωρεάν θεραπείας σε παιδιά που πάσχουν από την ασθένεια, σε χώρες με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα. Στόχος, είναι να αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής τους, λαμβάνοντας αδιαλείπτως τα απαραίτητα φάρμακα. «Οι χώρες που συμμετέχουν στην πιλοτική φάση θα λαμβάνουν αδιαλείπτως φάρμακα κατά του παιδικού καρκίνου η ποιότητα των οποίων θα είναι διασφαλισμένη», έγραφε σε σχετική ανακοίνωσή του.
Αυτές οι θεραπείες αναμένεται να προσεγγίσουν περίπου 5.000 παιδιά με καρκίνο, σε τουλάχιστον 30 νοσοκομεία σε έξι χώρες όπως τη Μογγολία και το Ουζμπεκιστάν, ενώ θα ακολουθήσουν ο Ισημερινός, η Ιορδανία, το Νεπάλ και η Ζάμπια. Στην αρχή, θα υπάρχει πολιτική φάση αυτής της πρωτοβουλίας, οπότε οι πρώτες χώρες «θα λάβουν αδιάλειπτη παροχή ποιοτικών φαρμάκων για τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας χωρίς κόστος», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η υπηρεσία υγείας του ΟΗΕ. Ο ΠΟΥ, ελπίζει η πρωτοβουλία του να φτάσει σε 50 χώρες τα επόμενα πέντε έως επτά χρόνια, παρέχοντας φάρμακα για περίπου 120.000 παιδιά.