Στα πλαίσια των εκδηλώσεων μνήμης στον Ιερό βράχο του Ζαλόγγου στις 10 Οκτωβρίου 2021, που διοργάνωσε η Περιφέρεια Ηπείρου – Π.Ε Πρέβεζας, ο Δήμος Πρέβεζας και η Δ.Κ. Καμαρίνας – Κρυοπηγής – Ωρωπού, συμμετείχε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πομάκων Ν. Ξάνθης. Οι Πομάκοι της Ξάνθης «συστήθηκαν» με τις παραδοσιακές τους φορεσιές και έλαβαν μέρος στις εκδηλώσεις.
Ο σύλλογος Πομάκων ευχαρίστησε τον Λαογραφικό Σύλλογο Θρακιωτών Νεροφράκτη Δράμας για την στήριξη τους στο χορευτικό. Την ορχήστρα που συνόδευσε τα τραγούδια, στο χορό έπαιξε γκάιντα ο Χάρης Βαγενάς, καβάλι ο Παναγιώτης Καλαβρινός, θρακική λύρα ο Παναγιώτης Παντελίδης και νταούλι ο Βασίλης Αυγητίδης. Τη χορωδία αποτελούσαν οι: Μαρία Αλεξίου, Ελένη Σιμίκογλου και Εμινέ Μπουρουτζή.
Προκειμένου να παρουσιάσουν τον παραλληλισμό των γεγονότων του Ζαλόγγου με αυτά που έζησαν οι Πομάκοι, ο σύλλογος σημειώνει: «Στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας οι Οθωμανοί προσπάθησαν με το ζόρι να πάρουν πολλές Πομάκες και να τις εκτουρκίσουν. Αυτές αρνούμενες τον εκτουρκισμό, ανέβηκαν σε ένα απότομο βράχο, έδεσαν τα μαλλιά τους πλεξούδες η μία μετά την άλλη και η μια μετά την άλλη πεσαν στο γκρεμό. Παρόμοιες μαρτυρίες υπάρχουν σε πολλά πομακοχώρια της Θράκης. Οι πιο γνωστές βουνοκορφές όπου οι Πομάκες θυσιάστηκαν είναι το “Mómčket kámen” – «Πέτρα του κοριτσιού» στο Δημάριο Ξάνθης, ο «Μεγάλος βράχος» “Gulâm kámen” την Γλαύκη Ξάνθης, ο «Βράχος της νύφης» “Νevâstata kámen” στο Σμόλιαν της Βουλγαρικής Ροδόπης και σε πολλές περιοχές ακόμα.
Πηγή: paratiritis-news.gr