Τον κίνδυνο περαιτέρω έξαρσης του κορωνοϊού μετά τις γιορτές, αν επικρατήσει εφησυχασμός λόγω της τάσης υποχώρησης των κρουσμάτων κατά την περίοδο που διανύουμε, επισημαίνει ο καθηγητής Φαρμακολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Ευάγγελος Μανωλόπουλος και προτείνει την άμεση λήψη πρόσθετων μέτρων σήμερα, ενόψει και της πιθανής επικράτησης της παραλλαγής Όμικρον.
Στη συνέντευξή του στο iatronet.gr προτείνει την εφαρμογή ολικού lockdown για τους ανεμβολίαστους, με επίδειξη αρνητικού τεστ για την είσοδό τους και σε σούπερ μάρκετ, φαρμακεία και μέσα μαζικής μεταφοράς. Παράλληλα, τάσσεται υπέρ της επέκτασης της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, τόσο ηλικιακά – με χαμήλωμα του ορίου στα 50 έτη από τα 60 σήμερα – όσο και σε ορισμένους επαγγελματικούς κλάδους όπως η εστίαση. Προβλέπει, μάλιστα, ότι αργά η γρήγορα κάτι τέτοιο θα γίνει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Δεν τελειώσαμε με τη Δέλτα
Σήμερα, η μάχη δίνεται με την παραλλαγή Δέλτα και η κατάσταση παραμένει επείγουσα, υπογραμμίζει, σημειώνοντας πως δεν δικαιολογεί κανέναν εφησυχασμό η μείωση των καθημερινών κρουσμάτων και η αναμενόμενη σύμφωνα με τα προγνωστικά μοντέλα υποχώρηση των θανάτων στα 70 με 75 καθημερινά ως τις γιορτές.
“Απαιτείται επαυξημένη προσοχή στην τήρηση των μέτρων, οι έλεγχοι πρέπει να είναι πραγματικοί και να ενταθούν σε όλα τα επίπεδα, ενώ είναι απαραίτητο να περιοριστεί ακόμη περισσότερο η κινητικότητα των ανεμβολίαστων, πριν από τις γιορτές”, υποστηρίζει για να προσθέσει: “πρέπει να είναι απόλυτο το lockdown για τους ανεμβολίαστους. Και στο super market και στα φαρμακεία και στα μέσα μεταφοράς. Τα μέτρα λαμβάνονται μέχρι τώρα με κριτήριο το τι μπορεί να αντέξει η κοινωνία, αλλά ο κορωνοϊός μεταδίδεται με τους δικούς του όρους. Αν δεν προσπαθήσουμε να πάμε με αυτούς τους όρους και να πάρουμε μέτρα που θα τον ελέγχουν, θα έχουμε αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση, η οποία φοβάμαι ότι θα χειροτερεύσει λόγω της αυξημένης κινητικότητας στις γιορτές”.
Ο ίδιος αναγνωρίζει πως η εφαρμογή της ελεγχόμενης εισόδου σε χώρους όπως η αστική συγκοινωνία είναι δύσκολη, αλλά υποστηρίζει πως και μόνο η θέσπιση του μέτρου θα αποφέρει οφέλη. “Πολλά μέτρα θεσπίζονται και η εφαρμογή τους είναι ελλιπής λόγω περιορισμένου ελέγχου. Όμως θεσπίζονται και έτσι ο άνθρωπος που θέλει να είναι νομοταγής ξέρει το πλαίσιο και το εφαρμόζει”, σημειώνει.
Μοιραία, θα πάμε σε υποχρεωτικότητα
Ο καθηγητής προβλέπει πως τόσο η Ελλάδα, όσο και η Ευρώπη στο σύνολό της θα κινηθούν αργά ή γρήγορα στην κατεύθυνση της επιβολής υποχρεωτικότητας εμβολιασμού και σε άλλες κατηγορίες πολιτών. “Υποχρεωτικά αν θέλουμε να ελέγξουμε την κατάσταση, η οποία προβλέπεται να χειροτερεύσει μετά τις γιορτές, θα πρέπει με κάποιο τρόπο να αυξήσουμε περαιτέρω τον εμβολιασμό και εν αναμονή της Όμικρον. Νομίζω πως παρά τις διαψεύσεις θα κινηθούμε προς τα εκεί”, εκτιμά και προτείνει μέτρα σε δύο κατευθύνσεις, με βάση και τη διεθνή εμπειρία: “στη μία κατεύθυνση με βάση την ηλικία –να κατέβει το όριο ας πούμε στα 50- στην άλλη κατεύθυνση με επαγγελματικές ομάδες. Στην εστίαση για παράδειγμα εξακολουθεί να υπάρχει αυτό το οξύμωρο ότι οι πελάτες είναι εμβολιασμένοι αλλά αυτοί που ετοιμάζουν το φαγητό και σερβίρουν μπορεί να είναι ανεμβολίαστοι, όπως και αυτοί που έρχονται να ελέγξουν”.
Αποτιμώντας τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα του σωστού όπως λέει μέτρου της υποχρεωτικότητας για τους άνω των 60, παρατηρεί πως δεν ήταν τα αναμενόμενα. “Από αυτό το σύνολο των 550.000 θα περίμενα να έχουν εμβολιαστεί ή να έχουν κλείσει το ραντεβού τους περισσότεροι από τους περίπου 100.000 που το έκαναν ως τώρα. Έχουμε ένα μήνα ακόμη, ίσως κάτι περιμένουν”, αναφέρει, για να προσθέσει πως το μέτρο θα ήταν αποτελεσματικότερο αν ήταν μικρότερο το χρονικό περιθώριο που δόθηκε και αν το ύψος του προστίμου δεν ήταν οριζόντιο, αλλά κλιμακωτό με βάση το εισόδημα. “Τα 100 ευρώ μπορεί για πολλούς να είναι πρόβλημα, αλλά για άλλους να μην είναι”, εξηγεί.
Ο γρίφος της παραλλαγής Όμικρον
Ο κ. Μανωλόπουλος αναμένει πως μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα έχει ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό το τοπίο αναφορικά με την παραλλαγή Όμικρον, η οποία εξακολουθεί μέχρι σήμερα να κρατά κρυφά πολλά από τα χαρακτηριστικά της. Όπως διευκρινίζει, δεν πρέπει ακόμη να θεωρούμε σίγουρο ότι θα εκτοπίσει τη Δέλτα. “Γνωρίζουμε ότι έχει μεγάλη μεταδοτικότητα, αλλά κάποια ζητήματα είναι ακόμα ανοιχτά: αν συνυπάρξει με τη Δέλτα θα τη βγάλει από τη μέση για να επικρατήσει; Δεν είναι σαφές ακόμα ότι διώχνει τη Δέλτα. Επίσης, δεν είναι σαφές τι είδους νόσο προκαλεί, καθώς είναι συζητήσιμα τα δεδομένα της Νότιας Αφρικής, λόγω ηλικιακής σύνθεσης”, σημειώνει για να προσθέσει, αναφορικά με την ευαισθησία απέναντι στα εμβόλια: “Η πρώτη εικόνα είναι πως υπάρχει σημαντική ανοσιακή διαφυγή αναφορικά με τη μόλυνση και την ήπια νόσο, ειδικά στα άτομα που έχουν κάνει τις δύο δόσεις. Με την τρίτη δόση φαίνεται πως είναι αρκετά αποτελεσματική. Για τη σοβαρή νόσο και το θάνατο θεωρώ απίθανο τα εμβόλια να μην είναι αποτελεσματικά σε μεγάλο βαθμό και για την Όμικρον. Περισσότεροι θα μολύνονται και θα νοσούν, αλλά πολλοί από αυτούς θα σώζονται από σοβαρή νόσο και θάνατο”.
Την άνοιξη τα νέα εμβόλια
Ο καθηγητής και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας προβλέπει πως την ερχόμενη άνοιξη θα αρχίσουν να έρχονται οι πρώτες παρτίδες με τα βελτιωμένα mRNA εμβόλια των δύο εταιριών που σχεδιάστηκαν ώστε να στοχεύουν καλύτερα στην Δέλτα παραλλαγή και μερικούς μήνες αργότερα θα ακολουθήσουν κaι αυτά της Όμικρον. “Πάντα, όταν υπάρχει ένα εξελιγμένο στέλεχος του ιού που είναι πιο επιβαρυντικό, θα υπάρχει ένα διάστημα μερικών μηνών που θα μπορεί να δράσει σε έναν πληθυσμό που θα έχει χαμηλότερη ανοσιακή απόκριση, αν αυτό αποδειχτεί στην πράξη”, σημειώνει.
Διατυπώνει τον φόβο πως η παραλλαγή Όμικρον θα έχει μεγαλύτερη διαφυγή απέναντι στα μονοκλωνικά αντισώματα. “Για αυτό κιόλας τα μονοκλωνικά που χορηγούνται συνδυάζουν δύο αντισώματα, που είναι λίγο διαφορετικά, ώστε να πιάνουν διαφορετικά το μόριο και να προσπαθήσουν να καλύψουν την πιθανότητα ότι λίγο τροποποιημένο λόγω μεταλλάξεων μόριο δεν θα είναι τόσο ευαίσθητο σε ένα αντίσωμα. Η λύση σε αυτό είναι τα πολυκλωνικά αντισώματα που να έχουν λιγότερη εξειδίκευση και να πιάνουν περισσότερο το μόριο”, λέει.
Τέλος, για το θέμα που προκάλεσε ανησυχία αναφορικά με το αντιϊκό φάρμακο της Merck και την πιθανότητα να παρεμβαίνει στα ανθρώπινα κύτταρα, διευκρινίζει πως αυτό προέκυψε λόγω του μηχανισμού με τον οποίο δρα το συγκεκριμένο φάρμακο. “Ο μηχανισμός του είναι να προκαλεί μεταλλάξεις στο μόριο του ιού και έτσι να τον αποδιοργανώνει. Με το που το ακούει κανείς φοβάται μήπως προκαλεί μεταλλάξεις και στα ανθρώπινα κύτταρα. Είναι κάτι που εμπεριέχεται σε αυτό το μηχανισμό, το έχει μελετήσει η Merck. Υπάρχει αυτή η ανησυχία που είναι αλήθεια ότι θα την έχει μαζί του αυτό το φάρμακο”.