Η Διαταραχή στην χρήση του Αλκοόλ προκαλεί σημαντικά προβλήματα υγείας. Μπορεί να είναι ήπια, μέτρια ή σοβαρή και αφορά στην κατανάλωση Οινοπνεύματος που οδηγεί, μεταξύ άλλων, σε αδυναμία ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις της εργασίας, των κοινωνικών εκδηλώσεων, στο σπίτι ή ακόμα και στο σχολείο.
Παλιότερα ήταν περισσότερο γνωστή με όρους όπως κατάχρηση αλκοόλ, εξάρτηση από το αλκοόλ ή Αλκοολισμός. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονη επιθυμία για άμεση κατανάλωση Αλκοόλ, απώλεια ελέγχου σε αυτό και τελικά σωματική εξάρτηση από την χρήση του. Ας ανακαλύψουμε χρήσιμες πληροφορίες μέσα από ερωτήσεις γύρω από αυτό το ευαίσθητο αλλά υπαρκτό ζήτημα …
Ποιο από τα παρακάτω είναι σύμπτωμα της Διαταραχής στην χρήση του Αλκοόλ;
α) Περιορισμός των κοινωνικών εκδηλώσεων, εργασιακών υποχρεώσεων ή ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων λόγω της χρήσης αλκοόλ
β) Κατανάλωση σε καταστάσεις που ενέχουν αυξημένο κίνδυνο (όπως κατά την οδήγηση)
γ) Επίμονη χρήση παρά τα προβλήματα που δημιουργούνται στις κοινωνικές σχέσεις με άλλους ανθρώπους
δ) Όλα τα παραπάνω
Σωστή Απάντηση: δ) Όλα τα παραπάνω
Αυτά όπως και περισσότερα συμπτώματα περιγράφονται με περισσότερη ακρίβεια στο εγχειρίδιο για τις Ψυχολογικές Διαταραχές (DSM) που χρησιμοποιείται ευρέως στην Ιατρική. Εκεί μάλιστα σε σχετική λίστα, παρουσιάζονται 11 σαφή ερωτήματα όπου αν πληροί κάποιος 2 τουλάχιστον από αυτά για το χρονικό διάστημα των τελευταίων 12 μηνών εμφανίζει ισχυρές πιθανότητες για Διαταραχή στην χρήση του Αλκοόλ (για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα https://www.veterans.gc.ca/pdf/dispen/eeg/alcohol-mar2016.pdf)
Η Διαταραχή στην χρήση του Αλκοόλ είναι συχνότερη σε ηλικίες:
α) 15 με 17 ετών
β) 18 με 29 ετών
γ) 30 με 54 ετών
δ) άνω των 55 ετών
Σωστή Απάντηση: β) 18 με 29 ετών
Επίσημα στοιχεία από Διεθνείς Οργανισμούς και Υπηρεσίες Υγείας αναφέρουν πως το υψηλότερο ποσ εμφανίζεται σε νέους μεταξύ των ηλικιών 18 με 29 ετών. Ανεξάρτητα όμως από την ηλικίη συστηματική και χωρίς μέτρο κατανάλωση Αλκοόλ οδηγεί μακροπρόθεσμα σε σοβαρά προβλήματα υγείας όπως Σοβαρή Ηπατική Νόσο, διαταραχές στην λειτουργία του Ανοσοποιητικού Συστήματος και διαταραχή στην λειτουργία του Νευρικού Συστήματος και ειδικά του Εγκεφάλου. Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται αποδεδειγμένα με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης Νεοπλασματικών εξεργασιών όπως Πρωτοπαθής Καρκίνος του Ήπατος, του Οισοφάγου αλλά και του Λάρυγγα. Τέλος, το Αλκοόλ συνδέεται με αυξημένες πιθανότητες πρόκλησης ατυχημάτων ειδικά κατά την οδήγηση
Πόσα ποτά την ημέρα θεωρούνται ως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ για τις γυναίκες;
α) 1 ποτό
β) 2 ποτά
γ) 3 ποτά
δ) 4 ποτά
Σωστή Απάντηση: α) 1 ποτό
Για τις γυναίκες θεωρείται η κατανάλωση 1 μόνο μερίδας ποτού ημερησίως ενώ για τους άνδρες είναι στις 2 μερίδες. Η μερίδα ποτού αντιστοιχεί στην κατανάλωση 350 ml μπύρας ή 150 ml κρασιού ή μιας τυπικής «μεζούρας» ποτού. Στις γυναίκες προτείνεται χαμηλότερο ασφαλές όριο ημερήσιας κατανάλωσης επειδή το σώμα τους δεν μεταβολίζει τόσο γρήγορα το αλκοόλ όσο αντίστοιχα συμβαίνει με τη ίδια ποσότητα στους άνδρες. Έντονη κατανάλωση αλκοόλ θεωρούνται οι 14 μερίδες ποτού την εβδομάδα για τους άνδρες και αντίστοιχά οι 7 μερίδες ποτού για τις γυναίκες που συνδέονται όμως με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης ηπατικής βλάβης και στα δύο φύλα.
Ποιο από τα παρακάτω θεωρείται ότι συμβάλλει περισσότερο στην εμφάνιση Διαταραχής στην χρήση του Αλκοόλ;
α) Οικογενειακό Ιστορικό με αυξημένη χρήση
β) Περιβαλλοντικές- Κοινωνικές συνθήκες
γ) Και τα δύο παραπάνω
δ) Κανένα από αυτά
Σωστή Απάντηση: γ) Και τα δύο παραπάνω
Έρευνες φανερώνουν την ισχυρή επίδραση που κατέχει το οικογενειακό ιστορικό και σε αυτή την περίπτωση. Άτομα που έχουν τέτοιες παραστάσεις διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Όμως, αυτό συμβαίνει μόνο στο 50% των περιπτώσεων όσων εμφανίζουν την διαταραχή. Στο υπόλοιπο, θεωρείται υπεύθυνο κάποιο περιβαλλοντικό, κοινωνικό ή ψυχολογικό αίτιο που ωθεί σε αυξημένη κατανάλωση.
Ποιο από τις παρακάτω αναφερόμενες συμπεριφορές μπορεί να αποτελέσει σύμπτωμα της Διαταραχής στην χρήση του Αλκοόλ;
α) Ανυπομονησία για μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας όπου μπορεί κάποιος να ξεκινήσει την κατανάλωση αλκοόλ
β) Συμμετοχή σε κοινωνικές εκδηλώσεις μόνο εάν σερβίρεται αλκοόλ σε αυτές
γ) Κάποιος προφασίζεται πάντα ένα «καλό» λόγο για να ξεκινήσει την κατανάλωση αλκοόλ
δ) Όλα τα παραπάνω
Σωστή Απάντηση: δ) Όλα τα παραπάνω
Όλα τα παραπάνω αλλά όχι μόνο αυτά …
Συχνά η Διαταραχή στη χρήση του Αλκοόλ εμφανίζεται και ως
- Ισχυρή ή ακατανίκητη επιθυμία για κατανάλωση αλκοόλ
- Απώλεια ελέγχου σχετικά με την συνολική ποσότητα που καταναλώνεται ανεξάρτητα από τις σχετικές αρνητικές επιπτώσεις
- Συμπτώματα σωματικής στέρησης όπως τρόμος ή ναυτία εάν δεν καταναλώνεται αλκοόλ σε καθημερινή τακτική βάση
- Ανάγκη για διαρκώς αυξημένες ποσότητες
Ανεξάρτητα από τα συμπτώματα και τον τρόπο εκδήλωσης, κάποιος με ήπια, μέτρια ή ισχυρή Διαταραχή της Χρήσης δεν είναι ποτέ αργά για να αναζητήσει την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη και βοήθεια.
Γιατί είναι πιο επικίνδυνη η Διαταραχή στην χρήση του Αλκοόλ στις ηλικίες άνω των 65 ετών;
α) Η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής για οποιοδήποτε λόγο είναι πιο συχνή σε αυτή την ηλικία
β) Η σωματική αντοχή στο αλκοόλ εξασθενεί στην παραπάνω ηλικία
γ) Η χρήση αλκοόλ προκαλεί αύξηση της Αρτηριακής Πίεσης
δ) Όλα τα παραπάνω
Σωστή Απάντηση: δ) Όλα τα παραπάνω
Η ανάμιξη αλκοόλ με φάρμακα που χορηγούνται μπορεί να αποβεί επικίνδυνος συνδυασμός. Όσο αυξάνει η ηλικία, αυξάνεται ταυτόχρονα και η πιθανότητα συστηματικής χρήσης φαρμακευτικής αγωγής για σοβαρό θέμα υγείας που μπορεί να αλληλοεπιδράσει με επιβλαβή τρόπο. Το αλκοόλ μπορεί επίσης να επιδεινώσει παθήσεις όπως η Αρτηριακή Υπέρταση και Δυσλιπιδαιμία. Οι ηλικιωμένοι επίσης, επειδή εμφανίζουν συνήθως προβλήματα όρασης, ακοής ή οστικής πυκνότητας είναι εξαιρετικά πιθανό να προκαλέσουν αλλά και να επιβαρυνθούν πολύ περισσότερο από ατύχημα λόγω της αυξημένης κατανάλωσης αλκοόλ.
Η Διαταραχή στην χρήση του Αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση:
α) Καρκίνου
β) Παγκρεατίτιδας
γ) Μόνιμης Ηπατικής Βλάβης
δ) Όλα τα παραπάνω
Σωστή Απάντηση: δ) Όλα τα παραπάνω
Η Διαταραχή στην χρήση του Αλκοόλ αυξάνει κατακόρυφα τις πιθανότητες εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη Τύπου 2 (των ενηλίκων), Καρδιαγγειακού επεισοδίου, πτώσεων, αυτοκινητιστικών και άλλων ατυχημάτων. Συνδέεται επίσης και με διαταραχές στην μνήμη, έκπτωση σε νοητικές λειτουργίες καθώς και με επιδείνωση συμπτωμάτων άλλων ψυχικών διαταραχών όπως κυρίως κατάθλιψης.
Τί μπορείτε να κάνετε για να πίνετε λιγότερο;
α) Κρατείστε ημερολόγιο κάθε φορά που πίνετε
β) Απαλλαγείτε από τα ποτά που έχετε εντός του σπιτιού σας
γ) Καθορίστε κάποιες ημέρες «ελεύθερες» από την χρήση αλκοόλ
δ) Όλα τα παραπάνω
Σωστή Απάντηση: δ) Όλα τα παραπάνω
Κρατήστε ημερολόγιο για μια εβδομάδα για να διαπιστώσετε με ακρίβεια πόσο πίνετε. Κάντε διάλλειμα τουλάχιστον 1 ώρας μεταξύ δυο ποτών. Επιλέξτε 1 ή 2 ημέρες κάθε εβδομάδα ελεύθερες από την κατανάλωση αλκοόλ.
Αν πιστεύετε ότι έχετε πρόβλημα με το αλκοόλ, ρωτήστε στον εαυτό σας τα εξής :
- Αναρωτηθήκατε ποτέ εάν θα πρέπει να περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ;
- Σας έχουν επικρίνει άνθρωποι από το φιλικό σας περιβάλλον για υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ;
- Είχατε ποτέ άσχημες ή ενοχικές σκέψεις σχετικά με την ποσότητα που καταναλώνετε;
- Είχατε ποτέ δοκιμάσει μερίδα αλκοόλ ακόμα και πριν από το πρωινό σας γεύμα για να αισθανθείτε καλύτερα;
Αν έχετε έστω και 1 καταφατική απάντηση στα παραπάνω, είναι πολύ πιθανό να αντιμετωπίζετε πρόβλημα με την χρήση του αλκοόλ. Μιλήστε με κάποιον κατάλληλο επαγγελματία υγείας, αναγνωρίστε την κατάσταση και σχεδιάστε το επόμενο βήμα αντιμετώπισης. Μπορεί να μοιάζει δύσκολο στην αρχή αλλά είναι η καλύτερη λύση για εσάς και τους ανθρώπους που βρίσκονται στο πλάι σας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Kuhns L, Kroon E, Lesscher H, Mies G, Cousijn J. Age-related differences in the effect of chronic alcohol on cognition and the brain: a systematic review. Transl Psychiatry. 2022 Aug 25;12(1):345. doi: 10.1038/s41398-022-02100-y. PMID: 36008381.
Martínez-Miranda J, Espinosa-Curiel IE. Serious Games Supporting the Prevention and Treatment of Alcohol and Drug Consumption in Youth: Scoping Review. JMIR Serious Games. 2022 Aug 25;10(3):e39086. doi: 10.2196/39086. PMID: 36006694
Huang D, Downes M, Evans R, Witztum J, Glass C, Loomba R. Shared mechanisms between cardiovascular disease and NAFLD. Semin Liver Dis. 2022 Aug 25. doi: 10.1055/a-1930-6658. Epub ahead of print. PMID: 36008083.
Δημήτρης Σπ.Τσαϊρίδης
MD, MsC, Βιοπαθολόγος-Μικροβιολόγος
κιν:6972779231 [email protected]
Χριστίνα Κ.Τσίγαλου
MD, PhD, Βιοπαθολόγος-Μικροβιολόγος
Επ.Καθηγήτρια Ιατρικής Μικροβιολογίας – Ανοσολογίας ΔΠΘ
κιν:6944193771 [email protected]
Κωνσταντίνος Ι. Αρβανιτίδης
Bsc, MD, PhD, Μοριακός Βιολόγος – Ιατρός
κιν:6944555538 [email protected]
