Ο γνωστός ως «Ιταλός», επικεφαλής της εσωκομματικής ομάδας των «Ιταλών» στο ΠΑΣΟΚ, μέλος του ΠΑΚ επί χούντας και ο άνθρωπος που συνέγραψε μαζί με άλλους την ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ που παρουσίασε την 3η Σεπτέμβρη του 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου, άφησε την τελευταία του πνοή, μόνος του, στο σπίτι του στη Γλυφάδα.
Το 2010 έλαβε μεγάλη δημοσιότητα στο Διαδίκτυο βιντεοσκοπημένο απόσπασμα από την ομιλία του το 1996 στο 6ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ όπου αναφερόταν στην πιθανότητα έλευσης οικονομικής κρίσης στη χώρα στο τέλος του τότε ιστορικού κύκλου που ο ίδιος τοποθετούσε «το 2004 ή το 2010».
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης είχε γεννηθεί στην Αλεξανδρούπολη το 1951. Σπούδασε Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες με μεταπτυχιακό στην Κοινωνιολογία.
Διωκόμενος κατά τη διάρκεια της δικτατορίας διέφυγε στην Ιταλία ενώ ήταν μέλος του ΠΑΚ. Μετά την πτώση της δικτατορίας συμμετείχε στην επταμελή ομάδα που συνέγραψε την ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ στο Μόναχο τον Αύγουστο του 1974, ενώ διετέλεσε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ από το 1977.
Λόγω σοβαρών πολιτικών διαφωνιών αποχώρησε από το ΠΑΣΟΚ το 1999 και ιδρύει τον κομματικό σχηματισμό «Δημοκρατική Περιφερειακή Ένωση», με την οποία μετείχε στις βουλευτικές εκλογές του 2000 (32.068 ψήφοι, ποσοστό 0,47%).
Το 1988 στην εισήγησή του στο Δεύτερο Παγκόσμιο Ποντιακό Συνέδριο είχε προτείνει τη δημιουργία μιας πόλης στα παράλια της Θράκης με την ονομασία Ρωμανία και να προστεθεί στο όνομα Θράκη και το όνομα Ρωμανία, έτσι ώστε η περιφέρεια να ονομάζεται Θράκη – Ρωμανία. Το 1997, 204 βουλευτές κατέθεσαν πρόταση στο κοινοβούλιο για τη δημιουργία της, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Το 1994, το Κοινοβούλιο υιοθέτησε την πρότασή του για την αναγνώριση της 19ης Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης της Ποντιακής Γενοκτονίας.
Ήταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Διεθνούς Ένωσης για τα Δικαιώματα και την Απελευθέρωση των Λαών και μέλος της διεθνούς μη κυβερνητικής οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και ερευνητής στο Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών.
Σε συλλυπητήρια δήλωσή του για τον θάνατο του Μιχάλη Χαραλαμπίδη, ο Νίκος Ανδρουλάκης τόνισε:
«Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, το ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και εκ των συντακτών της Ιδρυτικής Διακήρυξης του Κινήματος, δεν είναι πια κοντά μας. Βαθιά δημοκράτης, πατριώτης και ιδεολόγος χάραξε μια πολιτική διαδρομή, που χαρακτήριζε το ήθος και η συνέπεια. Πρωτοστάτησε και πέτυχε το 1994 να αναγνωριστεί η 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης της ποντιακής γενοκτονίας από το ελληνικό κοινοβούλιο. Αποχαιρετώ έναν ρομαντικό αγωνιστή με συγκίνηση και σεβασμό».
Σε ανακοίνωσή του, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναφέρει για τον θάνατο του Μιχάλη Χαραλαμπίδη:
«Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης έφυγε από την ζωή αφήνοντας πίσω του μια μεγάλη πολιτική παρακαταθήκη. Κατόρθωσε να συνδυάσει την Επιστήμη με τον επαναστατικό ρομαντισμό, στάθηκε απέναντι στην Δικτατορία σαν μέλος του ΠΑΚ και αποτέλεσε αναπόσπαστο ιδεολογικό συστατικό της μεγάλης δημοκρατικής έκρηξης του ’81. Το 1994 το Ελληνικό Κοινοβούλιο υιοθέτησε την πρότασή του να ανακηρυχθεί η 19η Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης της Ποντιακής Γενοκτονίας. Η ιστορική του ομιλία στο 4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, στην οποία προέβλεψε την οικονομική κρίση του 2010, ως συνέπεια της επερχόμενης συστημικής διακυβέρνησης μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου, αποτελεί ακόμη και σήμερα τον πυροκροτητή της λαϊκής συνείδησης ενάντια σε κάθε είδους διαπλεκόμενο σύμπλεγμα συμφερόντων που αποσκοπεί διαχρονικά στην φτωχοποίηση του ελληνικού λαού. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ, ως κόμβος συνάντησης όλων των δημοκρατικών παραδόσεων της Πατρίδας μας, αποχαιρετά τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη με αίσθημα ευγνωμοσύνης για τους δημοκρατικούς του αγώνες και την ανιδιοτέλειά του. Έζησε αρμονικά με τις Αξίες του και έφυγε υπερήφανος ως άμεμπτος».
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος δήλωσε για την απώλεια του Μιχάλη Χαραλαμπίδη:
«Ένας πραγματικός πατριώτης, ένας ασυμβίβαστος αγωνιστής, ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης έφυγε σήμερα από κοντά μας. Ο αγώνας του Μιχάλη Χαραλαμπίδη για Εθνική Ανεξαρτησία και Λαϊκή Κυριαρχία, θα εμπνέει για πάντα κάθε Ελληνίδα, κάθε Έλληνα.
Η ζωή και το έργο του με κορωνίδα την αναγνώριση της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού από τους Τούρκους, επιβεβαιώνει τη ρήση του Ηρακλείτου, «εἷς ἐμοὶ μύριοι, ἐὰν ἄριστος ἦι». Η πολιτική του οξυδέρκεια, καθώς ήταν αυτός που πρώτος εμπνεύστηκε τον εθνικής σημασίας αγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, αποδεικνύει ότι η υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος, «γκρεμίζει» τα «κομματικά τείχη».
Η πρόταση για την ίδρυση πόλης με το όνομα «Ρωμανία»
Το 1988, στην εισήγησή του στο Δεύτερο Παγκόσμιο Ποντιακό Συνέδριο, ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης πρότεινε τη δημιουργία μιας πόλης στα παράλια της Θράκης, κοντά στη Μαρώνεια, με την ονομασία «Ρωμανία», προορισμένης να φιλοξενήσει Πόντιους μετανάστες. Παράλληλα, πρότεινε να προστεθεί στο όνομα της περιφέρειας Θράκης και το όνομα Ρωμανία, έτσι ώστε να ονομάζεται Θράκη-Ρωμανία.
Σύμφωνα με τους εμπνευστές της ιδέας:
• Το όνομα Ρωμανία είναι η απάντηση στη νοσταλγία και ταυτόχρονα μήνυμα επανεπικοινωνίας και συνεργασίας σε όλους τους βαλκάνιους και ευξείνιους λαούς.
• Η προσδοκία όμως για την ίδρυση της Ρωμανίας υπάρχει σ’ αυτούς και είναι πολλοί, που πίστεψαν και προωθούν την ιδέα της νέας πόλης εκφράζεται δε από τον στίχο, ανώνυμου Πόντιου ποιητή, για την πτώση της Κωνσταντινούπολης «Η Ρωμανία κι αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο», όπου αυτό το άλλο που ανθεί είναι η ιδέα για την πόλη της Ρωμανίας.
Το ιστορικό εννοιολογικό πλαίσιο που περιέβαλλε το σχέδιο για τη Ρωμανία κατά το 1994, όταν εκφράστηκε δημόσια αυτό το αίτημα του Χαραλαμπίδη, το οποίο και έλαβε και οργανωτική μορφή με τη δημιουργία αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, είχε κυρίως να κάνει με την έξαρση του προσφυγικού προβλήματος, εξαιτίας των εθνοτικών συγκρούσεων στον Καύκασο και της πτώσης της Σοβιετικής Ένωσης. Η κριτική στο εγχείρημα έγινε από πολλές πλευρές αγγίζοντας ευρεία θεματολογία, από την αναγκαιότητα ίδρυσης μιας τέτοιας πόλης έως την ονομασία της.
Το 1997, 204 βουλευτές κατέθεσαν πρόταση στο Κοινοβούλιο για τη δημιουργία της. Η πρόταση, εντέλει, δεν ευοδώθηκε.
