«Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Ελλάδα» λέει μέσω του «protothema.gr» ο Πυρελή Μουμίν, διευθυντής του μειονοτικού σχολείου στο Μεγάλο Δέρειο, γενικός γραμματέας του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου και ψάλτης του πρώτου Τζεμ Εβί, του τζαμιού δηλαδή των Αλεβιτών, που άνοιξε τις πόρτες του στην Θράκη.
«Εμείς είμαστε μειονότητα μέσα στην μειονότητα», λέει χαρακτηριστικά ο Αλεβίτης δάσκαλος που δεν μπορεί να πιστέψει ότι απέκτησαν τον δικό τους χώρο λατρείας λέγοντας «Ηταν ένα τρελό όνειρο που κανείς δεν μπορούσε να το πάρει στα σοβαρά. Και τα τρελά, όμως, όνειρα μπορούν να πραγματοποιηθούν από κάποιους τολμηρούς και αποφασισμένους». Επί σειρά ετών δεν υπήρχαν χώροι λατρείας για τους Αλεβίτες, οι οποίοι αναγκάζονταν να κάνουν τις τελετουργίες τους στα σπίτια τους.
Σε αντίθεση με τους υπόλοιπους μουσουλμάνους οι Αλεβίτες ανάβουν κερί στο Τζεμ Εβί που σημαίνει Σπίτι του Αλί, έχουν τις εικόνες των δικών τους Αγίων και των 12 Ιμάμηδων, τις οποίες δεν προσκυνούν, αλλά είναι διαμορφωμένες στον χώρο και έχουν ως κοινό σημείο με τους μουσουλμάνους το Κοράνι, που το έχουν μεταφράσει για να γίνεται κατανοητό, ενώ πιστεύουν στον Μοχάμεντ και στον Αλί και στην κόρη του Μοχάμεντ Φατιμά, όπως λέει ο διευθυντής του μειονοτικού σχολείου. Υπάρχει ισότητα των δύο φύλων και όπως ενδεικτικά αναφέρει ο κ. Μουμίν, ο ίδιος είναι γραμματέας του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου και η σύζυγός Iμπραχίμ Χαιριέ πρόεδρος. Ο Χουσείν Τζαφέρογλου, είναι ο ντεντέ ο λεγόμενος ιερέας.
Οι γυναίκες είναι ντυμένες με παραδοσιακές φορεσιές και μαντήλα μόνο αν θέλουν, εξηγεί ο δάσκαλος. Δεν ακολουθούν υποχρεωτικά το κανόνα των μουσουλμάνων με τις πέντε προσευχές την ημέρα, υπάρχει ανεκτικότητα απέναντι σε άλλες θρησκείες και επιτρέπεται η κατανάλωση αλκοόλ.
Στην γιορτή που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή των κατοίκων του Μεγάλου Δέρειου στο νομό Εβρου, κυριάρχησαν οι ήχοι από το σάζι, το ιερό όργανο των Αλεβιτών, που συνοδεύει τον χορό τους. Τα τραγούδια που συνοδεύουν την μουσική, είναι μελοποιημένοι στίχοι από το Κοράνι. Η θρησκευτική λειτουργία γίνεται σε γλώσσα που αποτελεί μίξη από περσικά και τουρκικά.
Οι Αλεβίτες ή μπεκτασήδες στην Θράκη είναι περίπου 3500, κυρίως στον νομό Εβρου και στην Τουρκία , όπως λέει ο κ. Μουμίν ανέρχονται σε 25 εκατομμύρια εγκατεστημένοι κυρίως στην Ανατολική Τουρκία. Και επισημαίνει ότι οι πρώτες χώρες που αναγνώρισαν χώρους λατρείας για τους Αλεβίτες είναι η Γερμανία και η Αυστρία.
Στην συνέχεια έγιναν τα εγκαίνια του πρώτου Τζεμ Εβί (CEM EVI) στην Ελλάδα, , που λειτουργεί με επίσημη άδεια ως χώρος συγκέντρωσης και λατρείας για τη θρησκευτική κοινότητα των Αλεβιτών. «Για πολλά χρόνια δώσαμε αγώνα για να αποκτήσουμε την επίσημη άδεια για την για το Τζεμ Εβί» λέει ο κ. Μουμίν ενώ ο γενικός γραμματέας Θρησκευμάτων του υπουργείου Παιδείας Γιώργος Καλαντζής είπε στον χαιρετισμό του ότι αυτό που μας ενώνει από διαφορετικές θρησκείες και από διαφορετικές χώρες είναι ένα κοινό μέλλον ευημερίας και ειρήνης.
Ιστορική ημέρα
«Ιστορική», χαρακτήρισε την μέρα ο κ. Καλαντζής, τονίζοντας «Σήμερα είμαστε όλοι εδώ, Μουσουλμάνοι και Χριστιανοί, από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Τι είναι αυτό που μας έχει φέρει σήμερα εδώ; Η κοινή αγάπη μας για τον Θεό», τόνισε ο κ. Καλαντζής και συνέχισε: «Και αυτό ακριβώς είναι κάτι πολύ σημαντικό που έχει γίνει σήμερα εδώ, στην άκρη της χώρας μας, στο χωριό το δικό σας, χάρη στη δική σας δουλειά, στη δική σας πίστη, στις δικές σας προσπάθειες, στη δική σας αγάπη. Αυτό, λοιπόν, που μας έφερε εδώ, αυτό που μας ενώνει, από διαφορετικές θρησκείες και από διαφορετικές χώρες, είναι η απάντηση για το ποιο μπορεί να είναι το μέλλον. Ένα μέλλον κοινό για όλους μας, ένα μέλλον ευημερίας, ένα μέλλον ειρήνης. Γιατί όλοι μας στο τέλος της ημέρας αυτό που θέλουμε είναι τα παιδιά μας να ζήσουν καλύτερα από ότι ζήσαμε εμείς. Και αυτό που μας διδάσκει σήμερα το Μεγάλο Δέρειο, αυτό που βλέπουμε σήμερα εδώ, για το λόγο που είμαστε εδώ, είναι ότι αυτός είναι ο δρόμος».
Ο κ. Καλαντζής τόνισε ότι «Η ελληνική πολιτεία ήταν, είναι και θα συνεχίσει να είναι υποστηρίκτρια. Γιατί αυτό λέει το Σύνταγμα μας. Το Σύνταγμά μας, στο άρθρο 13, λέει ότι το ελληνικό κράτος, η ελληνική πολιτεία έχει το καθήκον να προστατεύει και να εγγυάται τη θρησκευτική ελευθερία όλων. Σήμερα είναι μία ιστορική μέρα όχι μόνο για σας εδώ αλλά για όλους μας και έγινε πραγματικότητα χάρη στη δική σας δουλειά στη δική σας θέληση».
Στην εκδήλωση της Κυριακής παρέστησαν μεταξύ άλλων , ο βουλευτής Εβρου της ΝΔ, Χρήστος Δερμεντζόπουλος, ο βουλευτής Έβρου της ΝΔ, Σταύρος Κελέτσης και η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νατάσα Γκαρά.
