Λαμπάδα, αυγά, τσουρέκι και αρνάκι έχουν -μεταξύ άλλων- την «τιμητική» τους στο πασχαλινό τραπέζι και όχι άδικα, αφού συνδέονται με συμβολισμούς που έχουν άμεσα σχέση με τη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας
Πασχαλινή Λαμπάδα
Ένα έθιμο από την Αρχαία Εκκλησία που αφορούσε τους νεοφώτιστους την νύχτα της Ανάστασης. Το βάπτισμα των νέων μελών της Εκκλησίας όριζε να κρατούν μια αναμμένη λαμπάδα το Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα. Η λαμπάδα είχε διττή σημασία, συμβολίζοντας από τη μία το νέο φως του Χριστού από τον θάνατο στην Ανάσταση και από την άλλη τον ήλιο της Άνοιξης. Τότε η βάπτιση γινόταν δημόσια, πλέον αποτελεί περισσότερο ιδιωτική και οικογενειακή υπόθεση και η λαμπάδα του Πάσχα δεν συνδέεται άμεσα μαζί της ως θρησκευτική ιεροτελεστία. Η λαμπάδα, όμως, ακόμα και τώρα είναι το σύμβολο μεταφοράς του Άγιου φωτός από την εκκλησία στο σπίτι κάθε πιστού το βράδυ της Ανάστασης.
Τα αυγά του Πάσχα
Το αβγό αποτελεί σύμβολο της γέννησης του κόσμου και του κύκλου της ζωής, δεν είναι λοιπόν περίεργο που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του πασχαλινού τραπεζιού, μιας και το Πάσχα -με την Ανάσταση του Χριστού- γιορτάζουμε τη νίκη της ζωής επί του θανάτου. Πλέον τα συναντάμε βαμμένα σε διάφορα χρώματα και με πολλά και ευφάνταστα σχέδια, ωστόσο παραδοσιακά βάφονται κόκκινα, ενώ η μέρα που γίνεται το βάψιμο τους είναι η Μεγάλη Πέμπτη.
Σύμφωνα με την παράδοση λοιπόν, η Μεγάλη Πέμπτη -η μέρα που γίνεται η Σταύρωση- είναι η μέρα που βάφονται τα αυγά κόκκινα, μιας και το χρώμα αυτό συμβολίζει το αίμα του Χριστού. Όσον αφορά στο τσούγκρισμα των αυγών, συμβολίζει την Ανάσταση ή το σπάσιμο του τάφου του Χριστού και πιθανολογείται ότι ξεκίνησε ως παιχνίδι στη Βρετανία και κατόπιν εξαπλώθηκε. Σημειώστε ότι σύμφωνα με το έθιμο το πρώτο αυγό που βάφετε κάθε χρόνο είναι της Παναγίας και δεν πρέπει να σπάει, αντιθέτως το φυλάτε στο εικονοστάσι μέχρι τη Μεγάλη Πέμπτη του επόμενου Πάσχα οπότε και το φυτεύετε στο χωράφι (εάν έχετε, αλλιώς στις γλάστρες σας) για να είναι εύφορο.
Οι πλεξούδες των γλυκών
Μπορεί κάθε περιοχή της Ελλάδας να έχει τα δικά της ιδιαίτερα γλυκά που ετοιμάζουν στα σπίτια τη Μεγάλη Πέμπτη, ωστόσο υπάρχουν δύο γλυκά που δε λείπουν από κανένα σπίτι. Ο λόγος για τα τσουρέκια και τα πασχαλινά κουλουράκια, που μπορεί οι συνταγές τους να διαφέρουν, μοιράζονται όμως ένα κοινό χαρακτηριστικό -το σχήμα τους θυμίζει πλεξούδα. Και εάν αναρωτιέστε γιατί επιλέγουμε αυτό το σχήμα, είναι γιατί συμβολίζει την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων. Επιπλέον, τα τσουρέκια αλλά και το λαμπρόψωμο και οι λαμπροκουλούρες που φτιάχνονται σε διάφορα μέρη της χώρας μας συμβολίζουν την Ανάσταση, μιας και το αλεύρι “ζωντανεύει” και μεταμορφώνεται σε ψωμί.
Γιατί το αρνάκι μπαίνει στη σούβλα;
Το έθιμο του σουβλιστού αρνιού προέρχεται από τις παραδόσεις των Εβραίων, οι οποίοι μάλιστα έβαφαν και την είσοδο των σπιτιών τους με το αίμα του θυσιαζόμενου αρνιού, κατ’ αναπαράσταση της νύχτας της εξόδου από την Αίγυπτο. Το θυσιαζόμενο αρνί λοιπόν γίνεται οβελίας (ψήνεται δηλαδή στη σούβλα), συμβολίζοντας τον “αμνό” του Θεού που θυσιάστηκε για την ανθρωπότητα.
Στην Ελλάδα, το σούβλισμα είναι μια πολύ παλιά μέθοδος ψησίματος, την οποία εφάρμοζαν και οι αρχαίοι Έλληνες πριν χιλιάδες χρόνια. Πλέον βέβαια, κάθε περιοχή έχει τις δικές τις πασχαλινές παραδόσεις που περιλαμβάνουν και άλλους τρόπους ψησίματος των κρεάτινων εδεσμάτων, όπως το κλέφτικο, το γεμιστό αρνί και η γάστρα.
ΠΗΓΗ: newsit.gr
